Een selectie aan statistieken

Drs. Armand Sağ

(Instituut voor Turkse Studies)

Alle mensen die ook statistieken hebben gestudeerd, kunnen het beamen: SPSS is echt één van de meest vervelende dingen in het leven. Zelfs de beschrijving op wikipedia beaamt de saaiheid ervan: "SPSS is een statistisch computerprogramma voor de sociale wetenschappen dat ontstaan is in 1968 en ontwikkeld werd door Norman Nie en Hadlai 'Tex' Hull." Toch zijn er ook leuke manieren om statistieken te gebruiken. De Tsjechische Jakup Marian weet namelijk het fijne met het aangename te combineren door feiten in leuke en toegankelijke statistieken met landkaarten, te gieten.

Zijn laatste project ging over het IQ-niveau van de verscheidene landen in Europa, welke hij in een kaart heeft gezet. Zijn kaart is gebaseerd op het uitgebreide boek van onderzoekers Richard Lynn & Tatu Vanhanen 'Intelligence; A Unifying Construct for the Social Sciences'.Op de kaart staan van verschillende landen het gemiddelde IQ-niveau. De landen met het laagste gemiddelde zijn achtereenvolgens Albanië (82), Montenegro (86) en Turkije (89). Voor een land dat economisch ontzettend snel groeit, heeft Turkije dus een erg laag IQ-level wat mij al snel doet bedenken dat het onderwijs in dat land barslecht is. Dit is deels ook gebaseerd op mijn eigen ervaringen in het Anatolische land en de universiteiten aldaar.

De slimste landen op basis van hun IQ, zijn Finland (101) met in zijn kielzog Zwitserland, Estland en Nederland welke alle drie 100 hebben. Als we kijken naar andere onderzoeken van de Britse Richard Lynn en Finse Tatu Vanhanen (zoals hun artikel 'National IQs: A review of their educational, cognitive, economic, political, demographic, sociological, epidemiological, geographic and climatic correlates'), dan zien we onderzoeksresultaten tussen 2002 en 2012 die zich strekken tot buiten Europa. In dat onderzoek wordt de top drie gevormd door Singapore (108), Zuid-Korea (106) en Japan (105). Er lijkt een directe correlatie tussen onderwijs, opleiding, een hoog IQ en economisch voorspoed, technologische ontwikkeling, politieke rust.

Relatief nieuwe landen die hun proces van democratisering niet hebben weten om te zetten in open, liberale en progressieve hervormingen, doen het beduidend slechter in de IQ-testen. Naar mijn mening worden IQ-testen niet beter gemaakt door mensen die genetisch gezien slimmer c.q. intelligenter zijn, maar worden ze beter gemaakt door mensen die een zekere vooropleiding hebben genoten en dus de IQ-testen al eerder hebben gedaan. Hoe meer mensen toegang hebben tot een universiteit, en hoe beter die universiteiten zijn, hoe hoger het IQ-niveau van de deelnemende mens wordt. Dan is het juist wrang dat opkomende landen, zoals Turkije, zelfs in de top 31 van de 'meest hoge IQ-gemiddelden' niet voorkomen maar tegelijk toch pretenderen een voorbeeldfunctie te willen zijn voor andere landen.

En dat is toch frappant. Landen die in de toekomst een regionale grootmacht willen worden, of juist een supermacht willen zijn, moeten investeren in onderwijs. In principe doet Turkije dat, met de opening van 126 nieuwe universiteiten sinds 2006 (dus gemiddeld 16 universiteiten per jaar), al wel maar komt het nu grote aantallen academici tekort om adequaat les te kunnen geven. Een snelle groei is dus niet altijd goed. Het feit dat er geen Turkse universiteiten voorkomen in de top 100 van beste universiteiten ter wereld, is hier illustratief.  De term 'imperial overstretch' komt meteen bij me op. Mijn overpeinzing doemt hier ook bij op. Waarom investeert een land met grote ambities niet in een gestage groei door het onderwijssysteem te verbeteren, in plaats van een rappe en snelle groei welke niet bij te benen is? Is het omdat tijd geld is, of omdat er geen geduld voor is? Mijn overpeinzing blijft even hangen...

www.turksestudies.org

&

Historicus en turkoloog

www.armandsag.nl