Sanatsal üretimlerin esin kaynağı ve yapıtlardakullanılan unsurların kökeni, tamamiylesanatçının kendi özgür iradesine kalmış birkeyfiyettir. Sanatçı hangi dalda çalışıyorsaçalışsın, hangi tekniği kullanıyorsa kullansın,sonuçta üretimini kendi vizyonu, ruh hali vebirikimi çerçevesinde yapar. Şehirli bir sanatçının sanatsal üretiminin şehir kültürüunsurlarını taşıması kaçınılmaz bir gerçektir. Buna karşıt, kırsal bir ortamdayaşayan sanatçı da pek tabii kırsalın unsurlarını kullanır.
Yerel ve geleneksel bir sanatın evrensel bir boyut taşıyıp, çağdaş bir yapıyakavuşması ancak belli kıstasları yerine getirmesiyle mümkündür. “Bu kıstaslarnedir?” sorusu günümüz sanat ve düşün insanlarının gündeminde büyük birtartışma konusudur. Aşırı muhafazakar kesim yerel (lokal) ve gelenekseli direktolarak evrensel kabule inanırken, aşırı modernistler ise bu tür sanatları tamamiyleevrensellikten dışlama eğilimindedirler.
Tabi ki orta bir yol vardır ve bu yol yerelin ve gelenekselin evrenselliğe çıkış noktasıdır.Sanat, yaşayan ve etkileşim yoluyla devamlı değişime açık, kendi içindereformist bir yapıya sahiptir. Bu yapı içinde kurallar ve mutlak değişmezlerinyeri yoktur. Yerel ve gelenekselde ise, zamanla yerleşmiş kurallar ve en kötüsümutlak değimezler evrensel olma kapısını kapatır. Burada yapılması gereken,yerel ve gelenekseli, yine onlardan alınacak sanatsal unsur ve esinlerle çağdaşteknik ve yorumlar kullanarak, yeniden bir sanatsal üretime dönüştürmektir.
Cumhuriyetle beraber yeniden yapılanan Anadolu medeniyeti, yetiştirdiği sanatçılarla,kendi öz değerlerini kullanıp evrensel sanata ulaşmanın kapısını aralamıştır.Çağdaş Türk müziği bunun en önemli örneğini teşkil eder. Ulvi CemalErkin, Cemal Reşit Rey, Adnan Saygun gibi sanatçılar Anadolu motiflerini kullanarakçağdaş besteler yapmışlar ve bunda da büyük başarılar kazanmışlardır.Hatta Gazi Mustafa Kemal buna büyük destek vermiş, sanatsal üretimlerdeAnadolu-Türk motiflerinin kullanılmasında teşviklerde bulunmuştur. Bir defasında;Türk Halk danslarından hareketle, modern tarzda danslar tasarlanıp, baleyeuyarlanması konusunda bir komisyon bile kurdurmuştur. Günümüzde dünyanınbeyeniyle izlediği, ayakta alkışladığı ve bizim gururla seyrettiğimiz “Anadolu Ateşi”dansları işte bu çabaların güzel bir yansıması değil mi!
Cumhuriyetle beraber yetişen modern sanat eğitimi almış ressamlarımız, heykeltraşlarımız,mimarlarımız yapıtlarında ancak kendi kültürünün unsurlarını kullanarakevrensel boyuta ulaşmışlardır. Turgut Zaim, Neşet Günal, Zeki Kocamemi,Cemal Tollu, Nurullah Berk, Bedri Rahmi, Sabri Berkel, Devrim Erbil,Zühtü Müritoğlu, Ali Hadi Bara, Mustafa Nusret Suman ve sayamadığım onlarcaressamımız, heykeltraşımız yapıtlarında hep Anadolu motiflerini kullanmışlar,uluslararası sanat arenasında boy göstermiş ve yurtdışında büyük ödüller kazanmışlardır.
