Arabuluculuk/ Mediation nedir?


  • Kayıt: 06.03.2021 23:01:33 Güncelleme: 06.03.2021 23:09:12

Arabuluculuk/ Mediation nedir?

Avukat mediator Banu Bulucu

bulucu@wltadvocaten.nl

Yaklaşık 6 yıl kadar önce, ‘Harvard Müzakere Modeli’ üzerine gördüğüm eğitimle, gerçek anlamda arabuluculuğun, yani Mediation’ın ne olduğunu, hukuki ve diğer anlaşmazlık durumlarında yarattığı olağanüstü başarıları bizzat tecrübe edebildim. Aldığım 1 senelik mediation eğitiminin sonunda, yaklaşık 4 yıldır mediator olarak da hizmet vermekteyim.

Bu süreçte dikkatimi çeken, avukat olarak bana başvuran müvekkillerimde ve kendi çevremde mediation konusu açıldığında, tabiri yerindeyse, ‘ekşiyen’ suratlar, bu anlaşmazlık çözme yöntemine karşı Türk toplumunda gözlemlediğim ön yargı ve onun getirdiği çekinmeler.

Bu nedenle, Platform dergisinde bu aydan itibaren mediation nedir, bilinen diğer hukuki yollardan ayrıcalıklı ne gibi özellikler içerir, bunun hakkında bir makale serisine başlayacağız.

Bu seride, uygulamada avukat mediator olarak karşılaştığım trajikomik örneklerden, anlaşmazlıkların mediation yöntemi ile nasıl her iki taraf için en avantajlı bir maliyet ile çözülebileceğinden, hangi durumlarda mediation’a başvurulabileceğinden, arabulucu/mediator ararken nelere dikkat edilmesi gerektiğinden ve prosedürün nasıl işlediğinden bahsedeceğim.

Amacım, Hollanda’da çok sık kullanılan uzlaşma metodu olan mediation’ı siz, Platform okuyucularına tanıtabilmek ve bu yöntemle ilgili, varsa, sorularınızı cevaplayabilmektir.

O zaman, başlangıç olarak kısaca tanımlamamız gerekirse, nedir ‘Mediation’:

Mediation, kamuoyu nezdinde genelde akla gelen ‘yumuşak imajın’ aksine, yıllar boyu müzakere yöntemleri üzerine yapılmış detaylı çalışmalar ve araştırmalardan çıkan sonuçlara dayanan ciddi bir uzlaşmaya varma yöntemidir. Yine düşünülenin aksine, mediator bir psikolog gibi, tatlı dil ile taraflar arasında çözüm bulmaya çalışmaz. Her ne kadar psikoloji alanında bilgi sahibi olsalar da, mediator’lar, ara buluculuğu muhasebecilik, insan kaynakları uzmanı, avukatlık ya da hakimlik kimlikleri ile birleştirerek, mesleklerinde uzmanlaşabilmektedirler.

Mediation’ı diğer hukuki prosedürlerden farklı kılan, arabuluculuk sırasında tarafların, içinden çıkılamayacak gibi görünen anlaşmazlık durumlarında, konuya nasıl müdahale edeceğini bilen bir uzmanın kılavuzluğunda, karşılıklı pazarlığa oturmalarıdır. Bir diğer ifade ile Mediation tarafların zayıflığından değil, gücünden yola çıkar ve her iki taraf için en optimal çözümün bulunmasına odaklanır.

Elbette ki, her mediation birbirinden farklıdır. Örneğin, işlenen bir suçun kurbanı ve faili arasındaki mediation, bir boşanma durumunda başvurulan mediation, iş ortakları arasında çıkan sorunları çözmek için uygulanan mediation, ya da işçi-işveren arasındaki anlaşmazlıklardaki mediation birbirinden farklı bir yaklaşım gerektirir. Bu yüzden, söz konusu durumlarda, alanında uzman bir mediator bulmak, uygulanacak mediation’ın başarısı için en kiritik seçimlerden biridir.

Bir sonraki yazımda, mediation prosedürünün nasıl işlediğine, uygulama alanlarına ve genel anlamda mediation hizmetinden faydalanırken karşılaşabileceğiniz maliyetlere değineceğim.