Zengin Hollanda köylüsü uzun bir zamandır Hollanda hükümeti ile başı dertte. Hollanda hükümetinin tarım ve ve hayvancılık politikaları ile artık dialog (Compromis) yapmaktan uzak eyleme dönüşen ve eylemlerin giderek sertleşen bir köylü isyanı Hollanda’yı kasıp kavuruyor.
Süt ve bal ülkesinde neler oluyor (Het land van melk en honing)?
Uzun süredir Hollanda koalisyon hükümeti Karbon ve Azot oksit emisyonunun (stikstof) oranının uluslar arası anlaşmalara (İklim sözleşmesi Paris / Klimaatakkoord Parijs) uygun ve Hollanda’nın gelecekte doğal dengeleri ile yaşanabilir bir ülke olmasını istemektedir.
Hükümet son aldığı politik kararla, Doğal milli park bölgelerindeki bulunan (Natuurgebieden) köylülerin faaliyetlerine son verilmesi konusunda kesin, zor ve Köylünün toplum
sal itaatsizliğini (maatschappelijke ongehoorzaamheid) körükleyen bir karar aldı. Kediyi bile bir köşeye sıkıştırdın mı, karşısındaki sahibini bile parçalar.
Köylüler isyanda mı?
Evet, Hollanda Hollanda olalı ve bizlerin Hollanda’da yaşadığımız geçen 60 yılda alışık olmadığımız bir Köylü isyanı ve protestoları ile karşılaşıyoruz. Hollanda köylüleri ve çiftçileri kendi organize ve temsilcileri olan kooperatiflerini Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland / LTO ‘ yuda dinlemiyorlar.
Hollanda’da ne kadar hayvan var?
Hollanda hayvan yönünden zengin bir ülke. Konumuz gereği ev hayvanlarını saymayacağız. Hollanda’da toplan 1 milyon 570 bin süt ineği, bir milyon et ineği ve danaları, 600 bin Keçi, 855 bin Koyun, 12 milyon Domuz, 44 milyon Tavuk ve 630 bin Hindi’ye sahip olan yoğun bir hayvancılık yapılan ülke.
Tarım ve hayvancılığın bir yıllık ihracatı 2021 yılında 104 milyar avroyu geçmiş bulunmakta.
Politik güçlerini ve temsillerini kaybettiler !
Geçen 20 yılda Hollanda köylüleri geleneksel Köylü partisi olarak bildiğimiz Hollanda Hristiyan Demokratlar ( CDA ) kaybettiler. CDA partisi’n de het Protestanlar ve Katolikler temsil ediliyorlardı (verzuiling) CDA ‘nın 11 Ekim 1980 kuruluş tarihinden itibaren 1981 seçimlerinde 48, 1986 ve 1989 seçimlerinde 54 milletvekili ile Hollanda Temsilciler Meclisinde Hollanda’yı yönetiyorlardı.
Tabiki köylülerin var olan sorunları çözümde ve destekte vardı.Bugün ne o CDA var, nede ona oy veren Hristiyan köylüler. Yıllar önce Overijssel Eyaleti Tubbergen şehrinde CDA’nın aldığı oy oranı yüzde % 90 ‘nı geçiyordu. 1989 yılındaki seçimlerden CDA partisinin Tubbergen şehrinde aldığı oy oranı % yüzde 90,2 iken, bugün CDA ‘nın son belediye Meclisi Seçimlerinde Tubbergen’daki oy oranı yüzde % 29, 3 ‘e düşmüş bulunmaktadır.
Geleneksel köylü isyanları ( Opstand/ oproer ) çok olan bir ülke değil Hollanda
Hollanda geleneksel bir köylü ve çiftçi isyanları ile bilinen bir ülke olmamakla birlikte, geçen 200 yılda, 3 tane büyük köylü isyanı görmekteyiz. Bu isyanların temelinde köylülerin ve çiftçilerin topraklarını kaybetme ve göç olgusu yatmaktadır. Bunlar; De pachtersoproer toprakları kullanma isyanı, ( 1748), Amsterdamda yağlama ( Plundering in Amsterdam ) ve Drenthe’de 1963 köylü isyanı ( Boerenopstand ) in 1963 ).
Başka ülkelere göç eden çiftçi köylüler
Kalabalık köylü aile yapısı (feodal ve Ataerkil ) 10 ve 12 çocuğun gayet olağan olduğu, çocuk sayısını konusunda Hristiyan din adamının, Kilisenin olumlu tavsiyede bulunduğu bir Hollanda köylüsü. O zamanlar da ölen ölür kalan sağlar bizimdir diye bir Feodal ve Hristiyan köylü kültürü.
Her çocuğa çiftlikte gelecek olmadığı için ve çiftçiliğin ve tarımın devamını sağlamak için 1946 ile 1969 yılları arasında 10 milyon nüfuslu Hollanda’dan 450 bin Hollandalı’nın 400 bini Avustralya'ya, Kanada’ya, Amerika’ya ve Yeni Zelanda’ya göç ettiklerini biliyoruz.Bunlardan üçte biri Hollanda'ya geri dönmelerine rağmen, son yıllara kadar köylü ve çiftçi göçünün devam ettiğini CBS raporlarından görmek mümkündür. Köylülerin yeni vatan, toprak ve yeni gelecek arayışı uzun yıllar devam edeceğe benzer.
Ekmek teknesini kaybetmekten korkan köylü
Hollanda çiftçisi Ekmek teknesini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya. Sahip oldukları 1000 yıllık düzen, huzur ve güvenliğini kaybetme tehlikesiyle ciddi biçimde karşı karşıyalar Yaptıkları eylemler ses getirmesine rağmen, var olan desteklerini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıyalar.
Son günlerde yaptıkları yasadışı eylemleri ile, Hollanda’da görülmeyen tehdit, şantaj ve toplumsal huzuru ve güveni bozan yol kesme eylemlerinde seslerini duyursalar da toplumun saygı ve anlayışını kaybetme tehlikesiyle karşı karşıyalar.Tabiki sorun sadece Hollanda köylülerinden kaynaklanmıyor ama sorunun çözümünde bir Günah Keçisi ( Zondebok ) bulunmak üzere. Köylüler kendilerini iklim değişikliğinden sorumlu olmadıklarını ve emisyon raporunun doğru olmadığından bahsediyorlar. Tabiki sadece köylüler değil. Uluslararası kimya ve petrokimya fabrikaları.
Evet; ‘Köylü yoksa, Ekmekte yok “diyorlar. Geen boeren, geen brood .
Bir an onlardan birisi gibiydim
27 Haziran 2022 tarihli, Pazartesi akşamı, saat 21.30 sularında, Holten- Lochmen istikametinden Traktörler Ana yola, A1 Oto yoluna ilerlediklerini Deventer – Almelo istikametinde gördüm. Normalin dışında bir kalabalık ve birden ilerleyen trafik önümde durdu. Evet kendi düşüncemde bu konuda beynimde meşgul olduğum ve yazmayı planladığım “
Çiftçilerin protestosunu ve isyanının tam ortasına bulmuş ve içine düşmüştüm “. Protestocu köylülerle mesafem 10 metre idi.
Bu arada onlarla konuşma ve resim çekme imkanımda oldu. İş ve tarım makinelerinin ve traktörlerinin önünde toplanan 100 köylü genç hep bir arada eylem birliği yaparcasına karşımda duruyorlardı.
Yüzlerinde korku, umutsuzluk ve mutsuzluk gördüm. Ekmek teknelerini kaybetmekten korkan köylüler ve çiftçiler Oto yolunun ortasına Ateş yakarak eylemlerini 1,5 saat devam ettirdiler. Saat 23.00 ‘den sonra traktörlerine binerek Holten- Lochem istikametine gittiler. Polisin ve İtfaiyenin davranışı ve olayı suç ve suçlu gibi yaklaşmaması şiddet ve stresten uzak toplumsal desteğin olduğu bir akşamdı 27 Haziran 2022 tarihi.
İnsanın gönlünden geçen ve gerçekleşmesini istediği güzel olayların içinde olmak güzel bir olay. Ben istesemde bu şekilde planlanması mümkün olamazdı.
Onlara yakın ve onlardan biri gibiydim
Her insan gibi bizde geçmişimizi, köylü ve çiftçi kökenimizi unutmadık. Geçmişte yaşam biçimi yaşantımda bir artı değer olarak gördüm. O anda ve 1,5 saat içinde kendimi onlardan biri gibi hissettim. Sanki onlarla birlikte eylemin parçası olmuştum.1, 5 saatlik te olsa güzel ve neşeli bir akşamdı. Aynı zamanda ne derece polis görevlilerinin ilk önce uzaktan ve daha sonra şiddetsiz ve kazasız protesto eyleminin sonlandırma görevinide beğenerek izledim.
Eksikleri de vardı tabiki; çevredeki yolculara bir çay, kahve ve suda dağıtabilirlerdi.Eylemi anlatan ve haklı olduklarını bildiren bildirileri de yoktu (Pamflet/ folders).
Gelecek günlerin getirdiği
Ne olur nasıl sonuçlanır ama, hazırlıksız ve köylü ve çiftçinin kurallar içinde kalması ve gelecekte mutlaka ortak akılla bir ortak yolun (Compromis ) bulunması gerekir. Hollanda kültüründe “ benim dediğim dedik ve çaldığım düdük”ten çok, iştira ve orta yolu bulma kültürü önemlidir, Politik kararlarda ortak akıl ve toplumun köylü ve çiftçi kesiminde tatmin edecek bir ortak karara varılmalıdır. Bunun bedelini yolcular ve Hollanda halkı ödemek zorunda değildir. Gelecek bir ekmeğin 10 avro olacağı tarım politikaları benden destek bulmayacaktır.
Saygı ve sevgilerimle.
