2023 Yılı Hollanda Bütçesinden Beklentilerimiz Nelerdir?


  • Kayıt: 24.09.2022 08:56:01 Güncelleme: 24.09.2022 08:56:01

2023 Yılı Hollanda Bütçesinden Beklentilerimiz Nelerdir?

Nejat SUCU (Socio worker)

Hollanda Başbakanı Mark Rutte şöyle söylemişti: “Hep birlikte fakirleşeceğiz “ 

Hollanda’da tatil bitti. Hollanda koalisyonu, Liberal Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD ), Hristiyan Demokrat Parti ( CDA ), Demokrat- 66 Partisi ( D66 ) ve Hristiyan Birlik Partisi CU ‘dan partilerinde oluşan Mark Rutte (VVD) IV Kabinesi 2022 yasama yılını başlatarak 2023 yılının bütçe planlarını Eylül ayının 3’üncü salı günü 20 Eylül 2023 ‘de açıkladı.

Hollanda Koalisyon hükümeti, 2023 yılı yasama döneminin devlet bütçesi, kanun tasarısı ve mali planını 20 Eylül 2022’de , Eylül ayının üçüncü salı günü Prens Günün ’de ( Troonrede / begroting ) Hollanda Kralı ve Devlet Başkanı Willem – Alexander tarafından Hollanda parlamentosuna ve kamuoyuna “ Leden van de Staten – Genereaal “sözleri başlayan sunumunu yaptı.

Bu yıl tarihi Ridderzaal salonunun tamirde olması nedeni ile düzenlenen geleneksel tören Amsterdam’daki Büyük Kilise ’de ( De Grote Kerk Amsterdam ) da düzenlendi. Törene, Hollanda Kraliyet ailesinin yanı sıra parlamento ve senato temsilcileri ile özel davetliler katıldılar. Kral Willem Alexander ile Kraliçe Maxima, Noordeinde Sarayı’ndan altın faytonuyla halkı selamlayarak salona geldi, Prens Gününde Kral Willem Alexander, mali planın özeti ve genel konulardan Rusya – Ukrayna savaşı, Gaz ve gıda krizi ve Hollanda toplumunda hep birlikte yaşamanın önemine ve alım gücünün korunması için alınacak tedbirlere değindi.

(DTroonrede ) Bu yıl ilk olarak protokolde Kralın en büyük kızı ve Hollanda Kraliyet ailesinin veliahttı Prenses Amalia d’da hazır bulundu ( Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria, Prinses van Oranje, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau is de kroonprinses van het Koninkrijk der Nederlanden.

20 Eylül’ü takip eden günlerde ise, 2023 yılın bütçesi Genel bütçe görüşmeleri (Algemene politieke beschouwing ) ile Hollanda Temsilciler Meçlisinde (Tweede Kamer ) temsili politik partiler tarafından tartışıldı, yeni ve karşıt önergeler sunuldu.

2023 yılının Hollanda bütçesi

Her ne kadar olumlu bir hava yaratılsa da gelecekte dünyadaki sosyal, ekonomik ve politik çalkantıların, Rusya – Ukrayna savaşının, Gaz ve gıda krizinin Hollanda’nın ekonomik geleceğine olumsuz etki yapacağı düşüncesiyle 2020 yılının bütçesi “ dikkatli ve tedbirli “ bir yaklaşım sergiliyor. Korona pandemi krizi ile başlayan bol para harcama geleneği gelecek yıllarda devam etmesi bekleniyor.

13 milyar Avro bütçe fazlalığından 29 milyar Avro’luk bütçe açığına

Hollanda hükümetinin 2023 yılı bütçesi 395 milyar avro olarak belirlenmesine karşın, Hollanda devletinin 2023 ‘deki geliri toplam 366 milyar olarak hesaplanmıştır. Bu 2023 bütçe yılında Hollanda koalisyon kabinesinin 29 milyar avro bütçe açığı vereceği anlamına gelmektedir. Gerekli olan bütçe açığı daha önceki yıllardaki birikmiş olan fonlardan ve devlet borçlanması ( Saatslening / staatsschuld ) kapanmaktadır.

47 yıl sonra tutulamayan enflasyon !..

47 yıl sonra yüzde 13 ‘leri bulan enflasyon ve devalüasyon sonuçları ve yaşamda zorunlu giderlerini karşılamayan bir Hollanda toplumuna karşı sorumluluklarını yerine getirmeye çalışan Hollanda IV. Mark Rutte kabinesi, alım gücü kaybına karşı ( Tegen het verlies koopkracht ) 17,2 milyar euro ekstra bütçe ayırmış bulunmakta.

Bunun yanında devletin dar gelirlilere verdiği destekle 3 yılda yüzde 10 olarak yükseltilmesi planlanmış olan, Asgari ücretin ( De Wettelijke minimumloon / Asgari brüt ücret, 1 Temmuz 2022 itibariyle 1.756.20 olan ) ve ona bağlı Sosyal geçim yardımı (Bijstand ) Emeklilik ( AOW ) gibi ödeneklerin 1 Ocak’tan 2023’den itibaren yüzde %10 artırılmasına karar vermiş bulunmaktadır.

Astronomik gıda, Gaz ve elektrik fiyatlarına karşı ise 1 Ocak’tan 2023 itibaren belirli bir tavan fiyat uygulaması başlatılması planda bulunmakta( Prijsplafond / Vastgetselde prijs door de staat ) Hollanda devletine maliyetinin yıllık 11 milyar avro’yu aşacağı beklenmektedir. Fiyat olarak Rusya – Ukrayna savaşı öncesi enerji tarifinin uygulanması beklenmektedir.

Serbest piyasaya (Vrije marktekonimie ) el koyma operasyonu

Serbest piyasaya el koyma olarak nitelenen hükümet kararı, bugünkü Liberal- Kapitalist ekonomik sistemle ters düşmekle birlikte, Hollanda ve Avrupa Birliği’nde büyük ekonomik, sosyal, tüketim ve üretim krizinin önüne geçilmeye çalışılıyor.

2023 bütçesi, alım gücü kaybının tamir bütçesi ( Budget van reparatie koopkracht

Fakirlere, dar gelirlilere verilen destek milyarca euro ‘yu bulurken, Bütçede. Çalışanlar da daha az vergi ödeyerek net daha fazla gelir sahibi olabilecekler. Gelecek yıl vergiye dahil olmayan yol ücreti (onbelaste reiskostenvergoeding ) bir kilometre için 19 cent’ten 21 cent’e’ daha sonrada 23 cent’e yükseltilecek.

Vergiye dahil olan en düşük gelir ve kazanç miktarı 69.398 Avro’dan 73.031 avro ’ya yükseltilirken ve kesinti oranı yüzde %37,07 ‘den yüzde %36,93’e indirilmekte bu şekilde çalışma teşvik edilmiş olmakta.

Evet, zengin Hollanda’da bugün yüzde 16 ‘sı 2. Milyon 200 bin Hollandalı ay sonunu getiremiyor. Yine Hollanda’nın fakirleri gelecek 2023 yılında ’da fakirliklerini koruyarak ve hükümetin ek ödenek ve bütçeleri ile onların yaralarına kısmen merhem olmaya çalışacak.

Hollanda tarihinde gerçekleşen bir ilk daha 

Hollanda 2023 yılının bütçesi 395 milyar Avro olarak belirlenmiş bulunmakta. Tarihte bir ilk olarak en fazla pay , yüzde 26,8 113,76 milyar avro ) ile sağlık sektörü ( Zorg ) bulunmakta. Yüzde 25, 7 lik bir oranla, ikinci sıraya gerileyen Sosyal güvenlik ( 101.515 milyar avro ) Sociale zekerheid. Yüzde 19,5 ile üçün sıraya yükselen, 77,025 milyar avro ile Eğitim sektörü gelmekte. Eğitim ve bilim dalı geçen yıl ki bütçe görüşmelerinde yine üçüncü sırada, 44 milyar avro idi ama bu yıl ki eğitim bütçesinde büyük artış gözlenmekte o zaman ; Hollanda’nın bilime, inovasyona ve geleceğe yatırım yaptığını söyleyebiliriz. Bütçeden önemli pay alanlar yerel ve bölgesel yönetimler, 344 belediye ve 12 eyalet yüzde12,3 ile 49. 635 milyar avro ile dördüncü gelmekte.

Beşinci sıraya ise Adalet ve güvenlik sektörü yüzde 11,3 ‘lük bir payla toplam bütçesi bu yıl 44.635 milyar avroya sahip.

Sorun nedir dersek ?

Var olan sistemde adaletli paylaşım sorunu. Varsıl bir insan bu soruyu sorgulamaz ama, “Gece ve gündüz çalıştım. Benimle mi kazandın diyebilir ? Evet Hollanda sahip olduğu 999 milyarı aşan milli gelirden ve zenginlikten , Hollanda nüfusunun yüzde1’i yüzde 26’sına ( 600 aile ) yüzde 10 ‘u ise yüzde 61 ‘ine sahip. O yüzde 90 ‘lık bir nüfusa ise yüzde 39’luk bir pay kalıyor. Asıl bizlerin ve insanlığın var olan sorunu bu olsa gerek.

Pastadan pay almak ve lobi grupları

1970 yıllara göre Hollanda inanç ve felsefe yaşam grupları sahip oldukları toplumsal yaşam kurumları için ( Verzuiling ) Hollanda bütçesinden pay almaktaydılar.(Katolik, Protestan ve Hümanist ). Daha sonraki yıllarda ise; Hollanda’da mesleki faaliyet grupları ve kurumlarının Hollanda bütçesinden büyük paylara sahip oldukları bilinmekte. İnanç temelinde örgütsel ve br nitelikli yaşamı terk eden, seküler ve belirli bir inanç grubuna bağlı olmayan yüzde 50 ; den daha fazla olan çoğunluk nüfus mesleki ve ticari lobi faaliyetlerini kolay kılmıştır.

Biz göçmenlere ne getiriyor dersek ?

Bizi çoktan Hollandalı gibi kabul edip, artık göçmenler için özel planlar ve bütçeleri de yok artık. Bu konuda var olan sorunları dile getiren temsili örgütsel yapıda bulunmamakta, var olanlarda ciddiye alınmamakta.

Kimse geleneksel göçmenlerin sorunlarından bahsetmiyor ve bütçe de istemiyor. Bizde bir söz vardır “Ağlamayan çocuğa meme vermezler “. Belli ki çocuk olmayı ve artık ağlamayı da unuttuk.

Hoşça kalın.