Hollanda kabinesinden 3 bakanlığının 5 Aralık 2022 tarihinde tanıttıkları “Başımızı sokacağımız bir çatı/konut / Evsizler Ulusal Eylem Planında (Het Nationaal Actieplan Dakloos) Hollanda kabinesi 2023 – 2030 yılları arasında Evsiz barkız sayısını Sıfıra (0) indirmeyi planlıyor.
5 Aralık 2022’de açılanacak olan planda ortak çalışan kabine üyeleri ; Halk sağlığı, refahı ve spordan sorumlu Devlet bakanı ( staatssecretaris Maarten van Ooijen (VWS), fakirlik politikalarından sorumlu bakan Schouten (Armoedebeleid) ve Konut ve imardan sorumlu bakan De Jonge (Volkshuisvesting) ortak çalışması.
Hollanda’da son yıllarda 30 bin ile 40 arasında Evsiz ve barksızın yaşadığı biliniyor. Hollanda devleti Lisabon Evsizler Sözleşmesine taraf olmuş bir ülke olarak gelecek yıllarda gençlerin ve Hollanda’da yasayan “17 milyon 809 bin 271 kişinin“ (sayım 4 Aralık 2022) başlarını sokacakları ev hanelerinin ve adreslerinin olmasını sağlayacak.
27 Avrupa Birliği hükümetleri, kurumları ve enstitülüleri 21 Haziran 2021 Portekiz'in başkenti Lizbon ‘da kabul ettikleri Evsiz ve barksızlıkla mücadele için oluşturdukları platform, kimsenin evsiz ve barksız kalmaması için mücadeleyi ve eylem planını kabul ettiler.
21 juni 2021 in Lissabon het ‘European Platform on Combatting Homelessness’ gelanceerd. Vertegenwoordigers van de 27 EU landen ondertekenden daartoe de ‘Lisbon Declaration on Combatting Homelessness’ (Verklaring om dakloosheid te bestrijden).
Öncelik yaşanan konut ve ikamet adresinin korunmasına yönelik tedbirler, destek ve rehberlik hizmetleri sunulacak.
Hollanda hükümeti bu konuyla mücadele için, ek bütçe olarak 65 milyon avro ayırmış olup, ayrıca Hollanda’da bulunan 344 Belediye'nin bu konuda çalışmaları içinde 385 milyon avro kaynak ayırmış bulunmaktadır. Belediyelerin diğer öz kaynaklarından ayırdıkları ekstra bütçeleri, fonları, bütçe ve harcamaları da bulunmaktadır. Hollanda’da var olan özel ve tüzel sosyal içerikli vakıflar, dernekler fonlarda var olan çalışma 12 milyar avrolarca hizmet ve maddi destek sunmaktalar.
Kimsenin aç, açıkta kalmasına gerek yoktur
Hollanda'da çalışmalarını yürüten 500 ‘nün üzerinde özel ve tüzel bakım, sağlık, rehberlik, konaklama, rehabilitasyon merkezleri avro’luk bütçeleri ile Hollanda toplumuna hizmet vermektedir. Tabii kurum bakım, konaklama ve hizmet kurallarına uymak şartıyla her Hollanda vatandaşının başını sokacağı ve karnını doyuracağı güvenlik için kalabileceği kurumlar bulunmaktadır.
İdealist ve Sempatik ama….
Her ne kadar sempatikte olsa, var olan toplumsal sorunlarla mücadele etmek, Evsiz barksızlara insanca bir kalacakları barınma imkânı ve konut sunmaya çalışmakta bir sosyal devletin görevidir. Bu konuda yapılan çalışmalarda ortak koordine ve birbirini tamamlayıcıda olmalıdır (Sluitende aanpak).
Ya mültecilerin barınma sorunu?
Hollanda hükümeti ve belediyeler, politik yönetimler Hollanda’ya gelip mülteci (Asiel) başvurusu yapan mültecilerin barınma ve konaklama sorununu çözmede çokta başarılı olmadığı gördük. Gelecek yıllarda gerekli olan konut gereksinimini sağlamakta çok kolay olacağa benzemiyor.
Yine de var olan sorunu Sıfırlamak o kadar kolay olmasa gerek
Evsiz ve barksız kalmak ve olmak, genelde bireyin gönüllü tercihi ide olması gerek. Var olan sosyal, ekonomik ve kültürel yaşam şartları bazı insanların evsiz ve barksız yaşamaya zorunlu kılmakta. Nasıl mı ? Bugün başken Amsterdam'da 1 metrekare kiralık konu 22,50 avro. 100 metrekarelik kiralık bir konut için 2250 avro ödendiğini okuyoruz.
Ruhsal destek yeterli değil
Ruhsal rahatsızlıkların verdiği bunalım, aile ve toplum yaşantısından uzaklaşma. Genelde ruhsal destek ve tedavi için uzun bir süre beklemek gerek. Bilenen bir olgu ise, Ruhsal tedavi ve destek veren kurumların kapasitesi yeterli olmadığıdır.
Hollanda toplumu üretme ve başarılı olma topludur (Prestatiegericht). Bireysel olarak ailenin ve çevrenin beklentilerine cevap veremediğiniz, para kazanamadığınız, verimli olamadığınız zaman var olan sosyal ve ruhsal baskılardan sonra insanların evsiz ve barksız kalmasına sebep verebilmektedir. Ortak yaşamdan çok bencil yaşam, bireylerin “Ben “ kültürü de var olan kollektif ortak yaşamı imkânsız kılmaktadır. “Ben, ben yine ben, gerisi ne olursa olsun“ yaşam kültürü.
İkamet izini olmayan göçmenlerde var
Hollanda’da belirli sayıda, genelde büyük şehirlerde ikamet izni olmayan, kaçak ve Mülteci başvurusu ret edilmiş belirli bir kalacağı konutu olmayan binlerce kaçak göçmenin olduğu biliniyor. Bu gruba bazı belediyeler gerekli olan, bilhassa soğuklarda konaklama, sağlık, yemek ve temizlik hizmetlerini sunmaktalar.
Bazen zorunlu ve kolay seçim
Her birey var olan Liberal – Kapitalist tüketim toplumunun baskısına ve stresine dayanamayarak en kolay olan sorunlardan uzak bir Evsiz ve barksız olmayı seçebilmekte. Aslında bireyselde olsa ve bu Kış aylarında sokakta yaşamak o kadar kolay olmasa da gerek. Yine sorumsuz ve özgür bir yaşam biçimi diyebiliriz.
Bağımlılık evsiz ve barksız olmanın en önemli bir nedeni
Madde, ilaç, alkol, kumar ve diğer bağımlılıklardan kaynaklanan sosyal, ekonomik ve kültürel sorunlarından kaynaklanmakta. Hollanda’da var olan toplumsal bağımlı sayısı; Jellinek kurumunun verilerine göre, toplam 1 milyon 785 kişi birden çok bağımlı. Bu Hollanda nüfusunun yüzde %10 ‘nu anlamına gelmekte.
Evsiz ve barksızların da bir ikamet adresi var
Hollanda’da ödenek başvurusu ve ödenek almaya devam etmek için Evsiz ve barksızların bir ikamet adresi olması zorunlu. Genelde belediyeler birlikte çalıştıkları vakıf ve pansiyonların adresine kayıt yaptıran Evsiz ve barksızların Sosyal geçim ödeneğinin (Bijstand) devamı sağlanmakta. Ayrıca temizlik, sağlık ve diğer halk sağlığını tehdit eden bulaşıcı hastalıkların önlenmesi yönünden önemli. Evsiz ve barksızla belediyelerin ilişkileri de kesilmiyor
Demokrasilerde çözüm yolları tükenmez
İnsan tarafından, insan için sorun haline gelen sorunları yine insan tarafından çözülmesi gayet doğal ve anlamlıdır. Yüksek kiraları ödeyemeyen bağımsız ve isyankâr gençler Hollanda’nın Neo Liberal Kapitalist sistemine tepki olarak boş binaları topluca işgal ederek (Kraken ) hep birlikte bir ömür yaşamı sürdürmekteler. Bu gençlerin geçen 68 ‘den bu yana geçen yıllarda işgal edilen binaların (Kraakpanden) boşaltılmasında Devletin güvenlik güçleri ile çatışmalarına da şahit olduk.
Ama biz çok sevmiştik
Evet var olan Kapitalist Neo Liberal ekonomik sistemi bizler, Pan – Türkler, Pan İslamcılar, Sosyalistler ve Komünistler çok çok sevdik. Lüks yaşamını; Ekonomisini, parasını, pulunu, Dolarını ve Avro’sunu isterimde, sosyal, kültürel, politik ve yaşam biçimi olarak her ne kadar istemesek, direnç, tepki göstersek, Hollanda’da kendi yarattığımız adacıklarda, ütopik cennetler yaratsak ta. Birinci değil, ikinci değil ama üçüncü ve dördüncü nesil var olan sistemin bir parçası olacaktır. Yıllar önce savunduğumuz idealler, Birgün gelir mutlaka bizim buğulu gözlerle duygularımız ve hüzünlerimiz olur. “Gülünü seven, mutlaka dikenine katlanmak zorundadır“.
Toplumsal sivil itaatsizlik (Maatschappelijke civiel ongehoorzaamheid)
Bu konuda bazı Sol, yeşil, Komünist ve Sosyalistlerin yönetimde bulunan belediyelerin gençlerle anlaşarak ve göz yumarak (Gedoogd) gençlerin ikametine onay verdiklerini de biliyoruz. Daha sonraki yıllarda, polisle çatışarak var olan kamu düzenine isyankar gençlerin Anarşist eylemleri kendilerine var olan sempatinin azalmasını, isyankâr ve eylemci gençlerin sayısal olarak azaldığını da görmekteyiz.
Aynı zamanda azgın ve para ve kar hırsının dışında başka bir planı olmayan oligarşik Kapitalist – Neo Liberal yönetim güçlerine, sahip oldukları yönetim araçlarına ve sisteme karşı topluca bir başkaldırış ve gençlerin isyanıydı bu.
Gençler hem savaşlara hem de Atom enerjisinin kirli artıklarında karşı idiler. Bugün Hollanda hükûmetinin Rusya – Ukrayna savaşına harcadığı avro 6 miyar avro’ya ulaşmış bulunmakta.
Anarşist silahlı eylemlerin Almanya ve İtalya gibi ülkelerde Halk hareketi olmaktan uzaklaşarak, terör gruplarına dönüşüm aşamasında rahatını ve bencil lüksünü seven Avrupa gençlerini politize olmaya yönlendirdi. 2000 yıllarında sonra gençlerin politik partilerde aktif olduklarını görüyoruz. Tabii Kapitalist yönetim sistemleri çalışan halkına küçük de olsa bir pay vermeye, Ağzına Bal ve yağ sürmeyi ’de geçen 50 yılda başarabildi. Araba, konut, mal ve mülk evet özel mülkiyete sahip olmakta önemliydi.
Toplumsal itaatsizlik ve politik memnuniyetsizlik olmasa bugün Hollanda ‘da 2023 bütçesinde 113 milyar sağlığa, 103 milyar sağlığa ve 77 milyar ’da eğitime pay ayrılmazdı. (Neo - Liberal – Sosyal Devlet).
Evsizlik ve barksızlık bir yaşama biçimidir
Neden olmasın. İnsanların tüketim toplumundan uzak ve sadece, bazen bencil, bireysel ve hüman olan tek başına hür ve kendin için yaşayabildiğince yaşamak belli ki bazılarının bilinçli tercihi. Aynı zamanda var olan çaresizliği de diyebiliriz.
Uzun yıllar Evsiz ve barksız yaşayan birini bir Sosyal yaşam pansiyonunda yer verilmesine rağmen o kişi, geçmişte gördüklerini ve yaşadıklarını unutmayarak var olan imkanlar içinde sokakta yaşamayı devam ettirmeye çalışmakta.
Diyarbakır ve Cahit Sıtkı Tarancı
Geçen mayıs ayında Diyarbakır kültür gezimizde Cahit Sıtkı Tarancı’nın Dogduğu ev ve Müzesini ziyaret etmek imkânımız oldu. Bu konuda çok değerli Şiir'ini burada sizlere paylaşmayı uygun gördüm.
Memleket İsterim
Memleket isterim
Gök mavi, dal yeşil, tarla sarı olsun;
Kuşların çiçeklerin diyarı olsun.
Memleket isterim
Ne başta dert, ne gönülde hasret olsun;
Kardeş kavgasına bir nihayet olsun.
“ Memleket isterim
Ne zengin fakir, ne sen ben farkı olsun;
Kış günü herkesin evi barkı olsun. “
Memleket isterim
Yaşamak, sevmek gibi gönülden olsun;
Olursa bir şikâyet ölümden olsun.
Cahit Sıtkı Tarancı
Hep günlümüz Cahit Sıtkı Tarancı’nın gönlü gibi olsun. Umutlarımız ve gelecek çalışmalarımız İnşallah bu yönde olumlu bir katkımız olur, hep beraber kader ve kaderince barış içinde yaşama umuduyla Saygılarımla,
