Kaybolup giden, sadece su değirmenleri miydi?


  • Kayıt: 21.05.2023 10:36:50 Güncelleme: 21.05.2023 10:36:50

Kaybolup giden, sadece su değirmenleri miydi?

Nejat SUCU

Göre Kasabası’ndaki Göre Çayı’nın suyu yıllar içerisinde gittikçe azaldı ve bu çayın suyuyla dönen su değirmenleri de 1970‘den itibaren birer birer kaybolup gitti... Su değirmenlerinin kaybolması ile birlikte, her yıl ilkbaharda kafileler halinde bu bölgeye gelen konargöçer çingenelerimiz de Göre’ye artık uğramaz oldular.

1960-1970 yılları arasında Göre Kasabası’nda mera arazileri boldu. Karşı Dağ ile bizim armut bahçesinin yukarısında, Hoca’nın mezarının üzerindeki boş meraya her yıl çadırları ve at arabalarıyla kafile kafile çingeneler gelirdi. Gelenler, orada konaklamak için muhtarın iznini almak zorundalardı. Göre’deki arkların kenarında yer alan söğüt ağaçlarının bolluğu da Göre’yi geçici ikamet yeri olarak cazip kılıyordu. Bu çingeneler, yaş söğüt dallarından dut, kayısı, armut ve üzüm sepetleri örerlerdi. Atalarından öğrendikleri geleneksel sanatları olan kalaycılık, sepetçilik, kasnak ve elek yapımı, bakır ve gümüş süs eşyası işlemeciliği gibi sanatlarını da icra ederlerdi. Göre halkının ürettiği buğday, arpa, nohut, mercimek ve fasulye gibi ürünleri kendi ürettikleri ile değişerek gezici ve özgür yaşamlarını devam ettirirlerdi. Çingene kadınları ise kapkara gözleri ve kendilerine özgü şiveleri ile, Göre Kasabası‘nın kadınlarının gereksinimi olan pazen, basma, yemeni, naylon ayakkabı, iplik ve iğne gibi gereksinimlerini onlara satmaya çalışırlardı.

Çingenelerin gelmesiyle, Göre Kasabası’na canlılık ve şenlikli bir hal hakim olur; Göre’nin ekonomisi bir anda canlanırdı. Bunun yanında, zaman zaman ağız kavgalarına da şahit olunurdu: “Ahmet Ağa ibriğimi çaldı! “ diye feryat eden çingenenin sesi hala kulaklarımdadır...

Zamanla, bütün o canım değerler, misafirperverlikler, birlikte yaşama arzusu ve barış ortamı bozuldu. Tükettiğimiz kimyasal katkılı gıdalar ve genetiği ile oynanmış tarım ürünleri mayamızı ve o eski ruh halimizi bozmuş; değiştirmiş olabilir mi? Bunu tam olarak bilemesek de doğal olmayan her gıdanın, fiziksel ve ruhsal sağlığımız üzerinde yıkıcı bir etkisi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Esenlikle, hoşça kalın.