Tehlike Çanları Çalmıyor mu?

Tehlike Çanları Çalmıyor mu?

Nejat SUCU 

1980 yılında, dilini ve kültürünü bilmediğim Hollanda'ya yerleşmeye karar verdim. Bu arada zamanı iyi değerlendirmek ve can  güveni olmayan Nevşehir'den uzak kalmak için Şükrü Dedem'in Yuvanni’de ki  tarlaya su kuyusu kazıyoruz. Yuvanni ve Göre, bugünkünden daha şirin. Şükrü Dedemin itina ile yetiştirdiği, her gün suladığı 2000 tane Selvi ağacı ile yeşil ve doğal. Tabii ki o yıllarda Aşıklı Dağı'nın dibinde Höyüklerden akan bol suyumuz vardı. Son yıllarda Nevşehir belediyesi, Göre'nin ve Yuvanni'nin akarsuyuna kuyularına yasa dışı olarak el koymuştu.

Yıllar önce 4 günlük Atia ziyaretimizde, kaldığımız misafirhanenin karşısında Yuvanni Sokağı'na rastladım. Anadolu'da yaşayan Rum Ortodoks inançlarıyla ilgili kutsal bir isim olmalı.

Aslında Göre Suyu'na ve meşe kerestelerine el koyma, Nevşehir'in Nevşehirli Damat İbrahim Paşa ile başlayan şehirleşme ve Kurşunlu küllüyesi ile başlayan bir serüvendi. Hemen gençliğimizin verdiği enerji ve neşe ile 15 günde 15 metre derinliğinde su bulduk ve bulduğumuz su uzun yıllar sulamada kullanıldı.

Türkiye'deki su ve sulak alanlar, her geçen gün azalıyor. Nevşehir'in Göre Kasabası Yuvanni'sinde 15 metreden çıkan su, bugün artık 150 metreden sulama suyu olarak kullanılıyor. Geçmiş 50 yılda yaklaşık 30,530 km2 sulak alan kaybettik. Bu böyle devam ederse 2050'de Türkiye sulak alanlarının önemli bir kısmını kaybedebilir.

Sonuçları düşünmek önemlidir.

Soruna çözüm aramamız gerekiyor. Türkiye'nin ve komşu ülkelerinin su sorunu gelecek yıllarda büyük savaşlara ve kitlesel göçlere neden olabilir. "Benim suyum var, ben istediğim gibi kullanırım" demek artık zor. Suyu olmayan komşu ülkelerden göçler yakın bir zamanda gerçekleşebilir. Türkiye'de tamamen boşalan köyler, su kaynakları ve geçim kaynakları olmayan köylerdir.

Türkler Orta Asya'dan neden göç etmişlerdir? 

Göçün sebebi, Orta Asya'da iklimin giderek kuraklaşmaya başlaması, iklim ile orantılı olarak geçim kaynağı tarım ve hayvancılığa dayanan göçebe toplulukların otlak ve tarım alanlarının daralması ve artan nüfusun yeterince beslenememesi olabilir mi?

Var olan kaynakları korumak ve artırmak önemlidir.

Su kaynaklarını etkili bir şekilde kullanmanın yanı sıra, mevcut yeraltı ve yerüstü su kaynaklarını artırmamız gerekmektedir. Bu, uzun vadeli bir çalışma ve koordinasyon programı gerektirir. Avrupa Birliği ve Hollanda'nın sahip olduğu bilgi ve deneyimi kullanmak da önemlidir. Gönlünüzün su kadar berrak ve temiz olmasını dilerim.

Saygılarımla,