Hollanda’da devlet borç tahsilatında kendi kurallarına uymuyor

Hollanda’da devlet borç tahsilatında kendi kurallarına uymuyor

Televizyon programı Radar’ın gündeme taşıdığı konuya göre; CJIB (Adli Tahsilat Dairesi), Vergi Dairesi (Belastingdienst) ve DUO gibi resmi kurumlar bu yasanın dışında tutuluyor. Bu da vatandaşların devlet borçlarıyla özel borçları arasında büyük bir adaletsizlik yarattığı eleştirilerini doğurdu.

Devlet 150% zam yapabiliyor, özel sektör yalnızca %15

Bir vatandaş trafik cezasını geç ödediğinde, bu ceza iki aşamada toplamda %150 oranında artırılabiliyor. Oysa özel tahsilat büroları borç tutarına yalnızca %15 ekleme yapabiliyor. Radar’a göre bu fark, Wki’nin amaçladığı korumayı tersine çeviriyor: borcu özel şirkete olan vatandaş korunuyor, ancak borcu devlete olanlar ağır bir yük altına giriyor.

NVVK (borç yardım kuruluşları birliği) bu uygulamanın vatandaşları daha da derin borçlara sürüklediğini belirtiyor. Örneğin, 150 euroluk bir trafik cezası, ek cezalarla birlikte 450 euroya kadar çıkabiliyor — tam da yeni yasanın önlemeyi hedeflediği bir durum.

“Bir hatayla borç sarmalına giriliyor”

Radar’ın bu akşam yayınlanacak bölümünde, borçlarını ödeyemediği için mali çıkmaza giren iki kişi hikayelerini anlatıyor. Ayrıca NVVK ve De Schie adlı borç yardım kuruluşu da konuyla ilgili görüşlerini paylaşıyor.

Yüksek Mahkeme’nin önünde şu anda, ikinci ceza artışının “adil olmadığını” savunan bir dava bulunuyor. Ekonomist ve “De Boetefabriek” kitabının yazarı Merel van Rooy, devletin bu uygulamalarla kendi vatandaşlarını zor durumda bıraktığını söylüyor. Stüdyoda ise SP milletvekili Michiel van Nispen bu konuda hükümete tepki gösteriyor.

Adalet sorusu büyüyor

Radar’ın sorduğu temel soru şu:

“Devletin tahsilat uygulamaları neden Wki kapsamı dışında? Neden şeffaflık, makuliyet ve insani yaklaşım, CJIB gibi kurumlar için geçerli değil?”

Adaletsizliği eleştirenler, hükümetin özel sektöre koyduğu etik kurallara kendisi de uyması gerektiğini savunuyor. Deneme amaçlı olarak, 1 Temmuz 2026’da yürürlüğe girecek bir uygulamayla, trafik cezaları için ücretsiz ilk hatırlatma sistemi devreye girecek. Ancak eleştirmenlere göre bu, sistemdeki yapısal eşitsizliği düzeltmeye yetmeyecek.

Amsterdam / Tarık OKAN