Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında karşılaştığı mağduriyetler, özellikle adres beyanı ve gelir testi süreçlerindeki eksikliklerden kaynaklanıyor...
Yurtdışındaki Türk Vatandaşları GSS Mağduriyetine Çözüm Bekliyor
Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının Genel Sağlık Sigortası (GSS) kapsamında karşılaştığı mağduriyetler, özellikle adres beyanı ve gelir testi süreçlerindeki eksikliklerden kaynaklanıyor. Bu durum, birçok vatandaşın farkında olmadan yüksek miktarda prim borcu ile karşılaşmasına yol açıyor. Sorunun çözümü için ise adres güncellemelerinden kanuni düzenlemelere kadar bir dizi önlem öneriliyor.
Adres Beyanı ve Gelir Testi Süreçleri Karışıklık Yaratıyor
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nde (ADNKS) Türkiye’de ikamet ediyor görünen yurtdışındaki vatandaşlar, zorunlu olarak GSS kapsamına alınıyor. Eğer bu vatandaşların Türkiye’de yaşayan bakmakla yükümlü oldukları yakınları (eş, çocuk, anne veya baba) varsa, otomatik olarak sigorta tescili yapılmakta ve gelir testi süreci başlatılmaktadır. Ancak bu süreçte yaşanan eksik bilgilendirme, yurtdışındaki Türkler için büyük sorunlara yol açıyor.
Gelir testi yaptırmayan vatandaşlardan, asgari ücretin %3’ü oranında prim borcu tahakkuk ettiriliyor. Bu borçlar birikiyor ve çoğu kişi, Türkiye’ye giriş sırasında ya da resmi bir işlem sırasında farkında olmadan büyük bir maddi yükle karşılaşıyor.
Vatandaşlar Maddi Zorluklarla Karşı Karşıya
Gelir testi yaptırmayan ya da adres güncellemesi yapmayan vatandaşlar, uzun vadede biriken borçlar nedeniyle büyük bir mağduriyet yaşıyor. Bu durum, özellikle gelir düzeyi sınırlı olan kişiler için ciddi bir ekonomik sorun oluşturuyor.
Çözüm Önerileri
Sorunun çözümü için hem bireysel hem de kurumsal düzeyde çeşitli adımlar atılması gerektiği belirtiliyor. Uzmanlar ve ilgili kuruluşlar tarafından önerilen çözümler arasında şunlar yer alıyor:
1.Adres Güncellemeleri: Yurtdışındaki vatandaşların adreslerini ADNKS sisteminde güncellemeleri, GSS kapsamına alınmalarını engelleyecek ve gelir testi zorunluluğundan muaf olmalarını sağlayacak.
2.Düzenli Bilgilendirme: Konsoloslukların, vatandaşları adres güncelleme ve gelir testi süreçleri hakkında düzenli olarak bilgilendirmesi büyük önem taşıyor.
3.Borç Affı veya Yapılandırma: Geriye dönük biriken borçlar için yapılandırma ya da borç affı getirilmesi, mağduriyetlerin giderilmesine yardımcı olabilir.
4.Konsolosluk Destek Hattı: GSS ile ilgili sorunlara hızlı çözüm sağlamak için özel bir destek hattı oluşturulması öneriliyor.
5.Yasal Düzenlemeler: Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının GSS kapsamından tamamen muaf tutulmasını sağlayacak yasal düzenlemeler yapılması gerekiyor.
Devlet ve Vatandaş İşbirliği Şart
Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarının bu mağduriyetlerle karşılaşmaması için hem bireysel olarak adres güncellemelerini yapmaları hem de devletin ilgili kurumlarının daha etkin bir şekilde çalışması gerekiyor. Uzmanlar, bu konuda ivedilikle adım atılmasının, toplumun genel refahı açısından da önemli olduğunu vurguluyor.
Haber: Erdoğan Kaya