Hollanda'da Kriz Planı: Süpermarketler ve Hükümet, Gıda Güvenliği İçin Hazırlık Yapıyor
Hollanda’da süpermarket sektörü ve hükümet, kriz anlarında temel gıda ürünlerinin tedarikinin kesintiye uğramaması için özel planlar hazırlıyor. Bu adım, Ulusal Terör ve Güvenlik Koordinatörlüğü’nün (NCTV) geçtiğimiz yaz yayınladığı raporda, ülkenin büyük ölçekli elektrik kesintileri, siber saldırılar ve hatta savaş tehdidiyle karşı karşıya kalabileceği uyarısının ardından atıldı.
Raporda, özellikle su, elektrik, internet ve gıda zincirinin hayati derecede kırılgan olduğu belirtilmişti.
Temel ürünler için kriz listesi hazırlanıyor
Süpermarketler Birliği (CBL) Direktörü Marc Jansen, kriz dönemlerinde hangi ürünlerin mutlaka raflarda bulunması gerektiğine dair bir liste hazırlandığını doğruladı. Bu listede ekmek ve bebek maması gibi temel gıdalar yer alıyor.
Jansen şunları söyledi:
“Normalde geniş bir ürün yelpazesi sunuyoruz. Ancak kriz dönemlerinde çeşit azaltılabilir. Örneğin farklı markalar yerine tek tip margarin veya fıstık ezmesi sunabiliriz.”
Verimli ama kırılgan sistem
Danışmanlık şirketi Berenschot’tan uzman Luuk Stadhouders, Hollanda gıda lojistiğinin çok verimli ama aynı zamanda kırılgan olduğunu vurguladı:
“Süpermarketlerin stok yönetimi oldukça hassas. Küçük bir aksaklık bile, özellikle hızlı tüketilen veya çabuk bozulan ürünlerde, ciddi sorunlara yol açabilir.”
Süpermarketlerin stok takibinin tamamen bilgisayar sistemlerine bağlı olduğuna dikkat çeken Stadhouders, elektrik ve internet kesintilerinde bu zincirin hızla kırılabileceğini belirtti.
Korona tecrübesi, ama yeni riskler
Jansen, korona krizinde marketlerin raflarını doldurmayı başardıklarını hatırlatsa da, uzun süreli elektrik kesintilerinin çok daha büyük bir sınav olacağını söyledi:
“Ödemelerden siparişlere kadar her şey elektriğe ve internete bağlı. Bunlar olmadığında işler tam bir bulmacaya dönüşüyor.”
Hamsterleme (stok yapma) krizi derinleştiriyor
Krizlerde bir diğer sorun da tüketicilerin davranışları. Jansen, korona dönemindeki tuvalet kâğıdı stoklamasını hatırlatarak şunları ekledi:
“Gerçekte ürün kıtlığı yoktu, ancak panikle yapılan alışveriş zinciri zorladı. Hamsterleme krizi büyütüyor.”
Vatandaşların evlerinde küçük bir acil durum gıda paketi bulundurmasının faydalı olacağını söyleyen Jansen, toplumsal sakinliğin korunmasının önemine işaret etti.
Hazırlık şart, ama tam koruma mümkün değil
Stadhouders’a göre süpermarketler sorumluluklarının farkında ve dayanıklılığı artırmak için yatırım yapmaları gerekiyor. Bunun için personel eğitimi, tatbikatlar ve acil durum planlarının sürekli güncellenmesi gerektiğini vurguladı.
Ancak şu uyarıyı da ekledi:
“Dayanıklı olmak, kırılmaz olmak demek değildir. Asıl mesele, kriz anına hızla uyum sağlayabilmektir.”
Lahey/Furkan TURGUT