Den Haag’ta İslam Coğrafyasından Işıltı ve Mutluluk (Glans en Geluk) Sergisi
Hollanda’da belki de en zengin İslam coğrafyasından gelen sanat eserleri koleksiyonuna sahip Den Haag Gemeentemuseum (Den Haag Şehir Müzesi) 9 Eylül 2018 tarihinden itibaren ilk kez kendi koleksiyonundan oluşan bir sergiye ev sahipliği yapıyor. Işıltı ve Mutluluk Sergisi ile ilgili sergi küratör Suzanne Lambooy ile gerçekleştirdiğimiz söyleşiyi Platform Dergisi okuyucularıyla paylaşıyoruz.
İlk kez 91 yıl önce islam sanatları sergisi düzenlemişiz.
Uzmanlığını Delft seramikleri alanında yapmış olan küratör Suzanne Lambooy Den Haag Şehir Müzesi olarak ilk sergiyi 1927 yılında yurtdışında gelen eserler ile İslam Sanatları sergisi gerçekleştirmiş olduklarını, Işıltı ve Mutluluk Sergisinin ise ağırlıkla kendi koleksiyonlarından oluşan eserlerle gerçekleştirmiş olduklarını dile getirdi. Araştırmalarına göre Gemeentemuseum 1993 yılında Kuveytli Sabah ailesinin koleksiyondan oluşan “Kuveyt’ten Sanat Hazineleri” adlı sergiyi, 2006 yılında ise küçük bir Doğu’dan Gelen Cam isimli sergi ile İslam cam sanatlarını sergilediklerini belirtti. Gemeentemuseum en son 2013 yılında Tropenmuseum ile birlikte düzenlenen “Escher Sarayda” isimli sergiye ev sahipliği yapmış.
Küratör Suzanne Lambooy: “Glans en Geluk” isimli bu sergi ile ilk kez müzeye ait islam eserleri koleksiyonumuzu halka açtık”.
Lambooy: “2 yıl kadar önce yaklaşık 10 kadar kişiden oluşan bir grup islam eserleri uzmanı müze müdürümüz Benno Tempel’ı ziyarete geldiler. Kendileri özellikle islam sanatları sergisi açılması teklifinde bulundular. Aralarında Charlotte Huygens ve Luit Mols gibi sayılı uzmanların bulunduğu bir çalışma grubu oluşturuldu. Yapılan görüşmeler neticesinde kapalı kapılar ardında, depolarda tutulan İslam coğrafyasından getirilen sanat eserlerinden oluşan koleksiyonumuzun halkın bilgi ve beğenisine açılmasına karar verildi. Müzemiz zengin bir islam sanatları koleksiyonuna sahip. Hollanda’daki uzmanlar bunlardan haberdardı ama halka hiç sunulmamıştı. Bu sergi ile koleksiyonumuz ilk defa halka açıldı”.
Suzanne Lambooy söyleşide sergilerin genelde şehir ve kronoloji baz alınarak düzenlendiğini ama İslam coğrafyasında sınırların her 100 yılda çok değişmiş olmasından dolayı bu sergiyi farklı bir konsept ile düzenlemek zorunda kaldıklarını ifade etti. Sergi mutfak, edebiyat, müzik, seramik, halıcılık, cam gibi farklı temalar altında düzenlenmiş olup; sergilenen eserlerde islam süsleme sanatları ve formları ön planda tutulmuş. Sergi 900-1900 yılları arasında Afganistan, Çin, Fas, Irak, İran, İspanya, İtalya, Mısır, Suriye ve Türkiye’de üretilmiş 300 kadar sanat eserinden oluşuyor. Sergilenen eserlerin İslam coğrafyasından gelmiş olmasına rağmen Çin, Hindistan, hatta Avrupa etkilerinin de görüldüğünü dile getiren Lambooy, bu sergide sergilenen eserlerde kültürler ve coğrafyalar arasındaki bilgi, teknik ve motif alış verişinin çok çarpıcı şekilde görüldüğünü belirtti.
Sergiye Leiden Etnoğrafya Müzesi, Leiden Üniversite Kütüphanesi, Amsterdam Tropen Müzesi gibi kurumlar eser vermek yoluyla destek olmuşlar. Işıltı ve Mutluluk Sergisine Hollanda ve Den Haag bazında farkındalık yaratabilmek amacıyla farklı etnik kökenden 18 yazar, aşçı ve müzisyenin desteğini aldıklarını belirten Lambooy, proje ortaklarının üretmiş oldukları ürün, yazı ve eserlere sergi kataloğu ve sergi yan programlarında yer verdiklerini söyledi. Sergi yan programlarında yemek atölye çalışmalarıyla Türk, İran, Suriye, Fas ve Cezayir mutfakları tanıtımının yanı sıra konser, seminer, söyleşilere yer veriliyor.
Sergi projesi ile toplam 750 parça eserden oluşan islam sanat eserleri koleksiyonu fotoğraflanarak dijital koleksiyona dahil edildiğini ve birçok eserin tamir edildiğini söyleyen küratör Lambooy, sergiye yurtiçinden ve yurtdışından büyük ilgi topladığını, farklı müzelerden sergi projeleri için müze koleksiyonlarına talep aldıklarını dile getirdi.
Her bakımdan ilginç olan Glans en Geluk (Işıltı ve Mutluluk) isimli sergi yan programlarıyla birlikte 3 Mart 2019 tarihine kadar sanat ve müzeseverlerin ziyaretine açık olacak.
Remzi KABADAYI
Foto: Esenali Kiriş
