Öncelikle hatırlayalım: mediation, aralarındaki anlaşmazlığı çözmek isteyen tarafların, işinde uzman bir mediator aracılığı ile, bir araya gelip, problemlerini her iki tarafın çıkarları gözetilerek ortak menfaatleri doğrultusunda nasıl çözebileceklerini araştırdıkları bir uzlaşma metodudur.
Bu yazımızda mediation prosedürü nasıl başlatılabilir konusuna değineceğiz.
Normalde mediation prosedürü genel hatlarıyla üç evreden oluşur: 1. Hazırlık; 2. taraflar arası sorunların irdelendiği, görüşüldüğü ve çözümlerin araştırılıp, üretildiği görüşmeler ve 3. üretilen çözümlerin kâğıda dökülmesini içeren sonuçlandırma safhası.
Şimdi varsayalım ki; işçiniz ile problem yaşamaktasınız. İşe geç geliyor. Verdiği sözleri yerine getirmiyor. Ofis içi söz dalaşması oldu. İşini savsakladığını düşünüyorsunuz. Veya çok sık karşılaşılan durum: isçiniz hasta olduğunu belirtti, haftalardır işe gelmiyor ve hastalık sebebinin iş ortamı ile alakalı olduğunu ya da hastalığını işe gelmemek için bahane olarak kullandığını düşünüyorsunuz.
Yine varsayalım ki, iki sene karşılıksız maaşını ödemektense, mediationı denemeye karar verdiniz.
İlk olarak ne yapmanız gerekiyor?
Öncelikle, işçinize, kendisi ile konu hakkında tarafsız bir arabulucu yardımı ile görüşmek istediğinizi ve böyle bir kısa görüşmeye sıcak bakıp bakmadığını sormanız uygun olur. Şayet kendisi de böyle bir görüşmeye razı ise, o zaman ikinci adım her iki tarafın uygun bulduğu bir mediator bulmaktır.
Hollanda’da ‘mediator’ (yani arabulucu) ünvanı, kanunda korunan bir ünvan olmadığından, birkaç hafta eğitim görmüş herkes kendini ‘mediator’ olarak lanse edebilmektedir. Şayet mesleğinde uzmanlığını kanıtlamış, kalifiye bir arabulucu arıyorsanız, o zaman bunu Hollanda Mediator Federasyonunun (kısaltılmışı: MfN) yaptığı sınav ve sözlü değerlendirmeyi (assessment) başarılı ile geçmiş olan tescilli bir mediator seçebilirsiniz.
MfN ’in web sitesinden (https://mfnregister.nl) ‘Ik zoek een erkende mediator’ linki ile hangi alanda (örneğin aile hukuku, işçi/işveren, devletle alakalı ihtilaflar, ortaklar arası anlaşmazlık vs.) ve ülkenin hangi bölgesinde bir arabulucu aradığınızı belirtip, Federasyona üye olan ve arama kriterlerinize uyan tüm mediatorları liste halinde görebilirsiniz. İsteğe göre kendi dilinizi konuşan bir arabulucu aramanız da mümkündür.
Peki. Araştırmanız sonucu birkaç uygun isim buldunuz. Şimdi ne yapmalı?
Şimdi yapılacak olan, bu mediatorlarla telefon ya da e-posta yoluyla irtibata geçip, verdiği servis hakkında daha detaylı bilgilenmektir.
İlk kısa görüşmeden sonra devam etmek istediğiniz mediator ile bir tanışma görüşmesi (Hollandaca: ‘intake’ diye tabir edilen) isteyebilirsiniz. Her mediator intake görüşmesi sunmayabilir. Bazı mediatorlarda bu ilk görüşme ücrete tabidir, bazılarında ücretsiz. Bu konuda önceden kısaca bilgilenmeye ve intake görüşmesine ne kadar süre tanıdığına, kendisine sunmak istediğiniz alanda tecrübesi olup olmadığı hususlarında da bilgi almaya ayrıca dikkat edin.
Federasyona üye mediatorların çok sıkı disiplin kurallarına tabi olmasından dolayı, size verdikleri her cevapta açıklık, gerçeklik ve gizlilik prensiplerinin dışında hareket etmeleri beklenemez. Nitekim yaptıkları yanlış bir hareket sonucu Federasyona sunduğunuz şikâyet, yapılan hatanın ciddiyetine bağlı olarak Federasyondan atılmalarına dahi sebep verebilmektedir.
Bir sonraki yazımızda, ‘intake’ görüşmesinde nelerin konuşulduğu üzerinde kısaca bilgilendireceğim.
Bu seferki yazımı Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’den bir ileti ile bitirmek istiyorum: “Kapalı kapı yoktur. Yanlış anahtar vardır.”
