Patatesin Türkiye’deki Başkenti Nevşehir Göre Kasabası !..


  • Kayıt: 15.11.2021 13:57:09 Güncelleme: 15.11.2021 13:57:09

Patatesin Türkiye’deki Başkenti Nevşehir Göre Kasabası !.. 

Nejat Sucu

Nevşehir’den Göre Kasabası ve Niğde'ye giden yolun kenarında, Höyükler semtinde 155dönümlük tarlamıza dedem Muçooğlu Sarıdayı Mustafa Sucu’nun, bundan 75 yıl önce, 1945-1950 yılları arasında Göre ‘de Patates yetiştirmeye başlayan ilklerden olduğunu biliyorum.

Daha sonraki yıllar iki çeşit Patates; Alman, Yassı Ödemiş ekilirdi. Patatesin ana vatan Latin Amerika ve Latin Amerika'da 180 ile 280 arasında Patates ( Patat, Kümpür, Aaardappel, Paotatoes, Patoto ) cinsinin olduğu ve Bolivya’da müzenin olduğunu yıllar önce görmüştüm.

Dedem Sarı dayı Mustafa, kendi bilgi ve becerisine rağmen, yenilikleri, farklı üretim şekillerini denemeyi seven birisiydi. Belli ki bende ona epeyce benzemişim. Tabii Göre ’deki şartları ve o zamanlar da sahip olunanlara göre vakti epeyce iyi olan verimsiz "Anadolu topraklarının" büyük çiftçisi idi dedem. Babamın anlatımlarına göre, dedem 300 dönümlük toprağa sahipti. Ancak toprak kıraç, toprak doğal ve fenni gübreleme olsa da bu günkü kadar tarım verimli değildi. Toprak zor geçindiriyordu çiftçileri.

Bahar geldi mi, ayağımızda Don kalmıyordu “

Denemeyi çok severdi dedem. Höyüklerdeki 15 dönümlük Patates tarlası 10 metre derinlikteki Su kuyusundan çıkan su ile sulanırdı. Birde betondan Sulama havuzu vardı bizlerin çimdiği veya yüzdüğümüz.

Yer Fıstığı ( Pinda ) Türkiye’de Mersin ile Osmaniye arasında, iklimde yetişen bir tarım ürünü. Dedem Mustafa Sucu, Höyükler semtindeki Patates tarlamıza Yer fıstığı ekmiş, ancak iklim sıcaklığı ve toprağın yeterli derecede verimli ve yeterli olmaması Yer Fıstığının olgunlaşmasına müsaade etmemişti.

Buna rağmen denemeyi seven dedem, toprağa farklı ürünler ekerek denemelerinden hiç vazgeçmemişti.

Üzücü olan tarafı da Yıllarca verilen uğraşlara rağmen Endüstri bitkisi olamadı bizim Patates.

Yıl olur iyi para eder. O yıl değme keyfine Patates üreten Misli Ovası’nın köylüsüne. Halat'ın bereketli olduğu sene, bir an önce aile olsun diye 13 yaşında oğlunu baş ve göz eder köylü. Gerektiğinde çocuklarına Çamaşır makinesi ve Bulaşık makinesi de alır. Olmadı misafir odasının dört duvarını halıyla döşer bizim Patates üreticisi.

İhracat olmayınca da para etmiyor

Yıllar önce, 1979 veya 1980 yılları arasındaydı, ortalıkta bir koku, Ya rabbim, o nasıl kötü bir kokuydu? Burnumuzun direğini kıracak cinsten olan koku, çürüyen patateslerin bıraktığı kokuydu.

Kaya ambarların önünden geçemiyor insanlar. O zamanın Hükümeti olan Süleyman Demirel Kabinesi kilosunu 1 Türk Lirasından satın almıştı ambarda kalan Patatesleri.

Evet Patates satılmadı. Patates o yıl Göre’nin kaya ambarlarında kaldı. Belli bir kısım vatandaş, daha sonra hem devlete hem de esnafa sattı patatesini.

Nasıl olurda ….

Nasıl olurda Patates in artı değerini ve Pazar hakkını yükseltiriz.

Bu konuda Nevşehir'de Patatesin, Kumpir'in Patato, Aardappelen Başkentide bir Patetes çalıştayı düzenlemek gerek. Bu konuda Hollanda’dan uzmanları da davet etmek gerek. Siyasiler de katılsın ama siyasi ayağı olmayan bir faydalı çalışma olsun.

Geçen Deventer Sehrinde Şehir Turu ve Keşfi

Evet Deventer 101 bin nüfuslu İjssel Nehri’nin kenarına kurulmuş 1500 yıllarında başlayan Hanzo ( Hanze steden, handelsoveerkomst tussen de EU seteden ) ) Ticaret Birliği şehirlerinden birisi. Bizlerin çoğu zaman uğradığı bir şehir. Hollanda’da bulunan Türkiye Cumhuriyeti Başkonsolosluğu’nun biri de Deventer şehrinde bulunmakta.

Gezintimde resim çekiyorum. Şehir merkezini koruyan en güzel şehirlerden birisi. Yüzyıllık binalar sizlere bir şeyler anlatmak istiyorlar. Evet bugün, bir Kahvehane olarak kullanılan binanın üzerinde Patates Borsası yazıyor.(Aardappelenbeurs )

Gelecekte yeni yeni umutlar ve heyecanlarla Göre’de dedemin Patetes ekimini başlattığı Höyükler semtinde, neden İç Anadolu Patetes Borsası olmasın ?

Olmayacak bir dua değil sevgili okurlarım. Benden yazması sizden uygulaması.

Saygılarımla,