Son iki yılda Hollanda ekonomisi %4,5 büyüdü; ancak 2023'ün ilk iki çeyreğinde (Ocak - Haziran) %0,75 küçülerek resmen ekonomik ve sosyal krize (recessie) girdiği görüldü.
Geçen iki yıl boyunca beklentinin üzerinde büyüyen ekonominin ardından, ekonomik faaliyetlerin belirli bir süre dinlenme ve soğuma dönemine girmesi olağan mıdır?
Neoliberal kapitalist ekonomilerde, ürün ve değeri pazarlayamayan ve tüketemeyen sistemlerin krize girmesi, Des/Het Kapital'e göre bilinen bir ekonomik sonuç olarak kabul edilir.
Hollanda'da olumlu gelişmeler de mevcut mudur?
Beklentinin aksine, üretim sektörlerindeki soğumaya rağmen iflaslar beklenenden çok daha düşük seviyede gerçekleşti.
- Yurt dışından gelen sermaye ve yatırımlar hala büyük bir artışla devam ediyor. Son 10 yılda sadece Türk iş adamlarının Hollanda'ya yaptığı yatırımlar 50 milyar Euro'yu aşıyor.
- 2022'de öngörülen bütçe açığı 20,4 milyar euro iken, 2022'de 1,5 milyar euro olarak gerçekleşti. 2021'de ise bütçe açığı 20,4 milyar euro olarak kaydedildi.
- Hollanda Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYIH) %51,7'den %50,1'e geriledi. Hollanda, devlet borçları bakımından Avrupa Birliği içinde en düşük seviyeye sahip ülkelerden biridir.
- Hollanda'nın devlet borçları (Staatsschulden) 30,9 milyar euro artarak 586,5 milyar Euro'ya yükseldi.
- Yatırımlar hala %7'lik bir artışla büyümeye devam ediyor, bu da gelecekte yeniden büyümenin başlayacağına işaret eder.
- İç ve dış turizmin katkısı 2022'de 36,5 milyar euro büyüyerek 96 milyar Euro'ya ulaştı.
- Tarım ürünleri ve ihracatı 2022'de büyümeye devam etti, sadece tarım ürünleri ihracatı 128 milyar Euro'yu aştı.
İstihdam ve Çalışanlar
- Son 10 yılın en düşük işsizlik oranı devam ediyor ve uzun süreli işsizlerin oranı da son 10 yılın en düşük seviyesinde.
- Hollandalıların toplam ekonomiye katılımı 10 milyon çalışanı buluyor.
- İşsizlik ve geçim yardımı alan sayısı, nüfus artışına rağmen azalmaya devam ediyor.
- İşverenlerin %75'i nitelikli eleman bulmakta zorluk çekiyor.
Güven ve Hayat Pahalılığı
- Güven ve yüksek yaşam maliyeti dar gelirli kesimlerin ay sonunu getirmesini zorlaştırıyor; ancak devletin sağladığı destek ve ek yardımlarla hayatlarına devam edebiliyorlar.
- Sosyal devlet ve devlet sübvansiyonları ile hayatlarını asgari düzeyde sürdürüyorlar.
- Gelecekteki enflasyon düşüşü ve biriken mevduatlar, işverenlere ve yatırımcılara kredi ve gelir sağlayabilir.
- Aynı zamanda ekonomik aktivitenin artması ve vergi gelirlerinin artışıyla sağlıklı bir bütçe ve devlet geliri artışları bekleniyor.
Hollanda Temsilciler Meclisi (Tweede Kamer) Erken Seçimleri 22 Kasım
Aslında mevcut politik partiler, dağılan güçleri belirli partilerde birleştirerek sorunlara çözüm getirebilir ve lüks problemleri çözebilir. Postmodern Hollanda koalisyonu, yeni bir nesil liderlikle, geçmişten ders çıkaran ve gelecek için misyon ve vizyon sahibi bir yeni hükümet bekleniyor. Ayrıca, mevcut sorunların ve devlet-vatandaş ilişkisinin yeniden yapılandırılmasının da yeni politik gündemde ve yönetim programında olduğu görülüyor.
Göçmenler Açısından
- Devlet, özel ve tüzel işverenlerin ayrımcılığını engellemek amacıyla sağlık, teknik ve diğer sektörlerde nitelikli göçmen iş gücü sağlamaya devam ediyor.
- Var olan göçmenlerin iş, istihdam ve gelir durumu 10 yıldan daha olumlu yönde gelişiyor ve gelecekte iyi yatırım yapan göçmenlerin toplumsal olarak daha iyi bir konuma gelmeleri bekleniyor.
- Eğitim ve iş pazarında geride kalma sorunu, arz ve talep dengesizliğini sürdürecektir.
Milli Gelir ve Zenginlikten Yeterli Pay Almak
- Milli gelir ve zenginlikten yeterli pay alamama sorunu hala devam etmektedir. Gelir arttıkça, bu sorun en aza inecektir.
- Gelecekte, enflasyonun düşmesi ve biriken mevduatlarla birlikte işverenlere ve yatırımcıya kredi ve gelir sağlanması beklenmektedir. Ekonomik döngü ve vergi sistemindeki gelişmeler ile birlikte, sağlıklı bir bütçe ve devlet geliri artışları öngörülebilir.
Sonuç olarak, Hollanda'nın ekonomik durumunu incelediğimizde, bazı olumlu ve olumsuz gelişmelerin bir arada bulunduğunu görüyoruz. İşsizlik oranındaki düşüş, yatırımlardaki artış ve göçmenlerin toplum içinde daha iyi konumlanması gibi olumlu unsurların yanı sıra, ekonomik daralma, borç yükünün artması ve gelir eşitsizliği gibi zorluklar da mevcut. Ancak gelecekteki enflasyon düşüşü ve ekonomik iyileşme çabalarıyla birlikte, Hollanda'nın daha sağlam bir ekonomiye sahip olması ve sosyal dengeyi koruması bekleniyor.
