Karşılıklı Bağımlılık (davranış bağımlılıkları)

Karşılıklı Bağımlılık (davranış bağımlılıkları)

Yasemin KEPİL

Karşılıklı bağımlılık, genellikle bilinçsizce kendi duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı bir kenara bırakarak sergilediğiniz uyumlu davranışlardır.

Aymı zamanda karşınızdaki kişinin istek ve arzularını kendi ihtiyaçlarınızın önüne koymaktır.

Karşılıklı bağımlılık probleminiz var ise başkalarının ihtiyaç ve isteklerine karşı çok duyarlısınızdır. Uyum sağlamak ve memnun etmek için elinizden geleni yapmaya meyillisinizdir.

Bu şekilde takdir ve onay alırsınız. Bu durum sizin kendiniz hakkında iyi hissetmenizi sağlar.

Bu, iyi işleyen bir mekanizma gibi görünüyor ancak uzun vadede, kendinizle bağınız giderek daha fazla kopuyor.

Diğer kişinin takdirine ve onayına giderek daha fazla bağımlı hale geleceksiniz. Dengeli bir uyum sağlamak uzun vadede sizi başarısız kılacaktır. Ve bu durum git gide size kendinizi kaybetme hissine kaptıracaktır.

Bağımlılık kendini esas olarak ilişkilerde gösterir. Aşk ilişkilerinde, aynı zamanda aile ilişkilerinde, arkadaşlarla ve iş ortamında karşılıklı bağımlılık kalıpları ortaya çıkar.

Çok fazla uyum sağlamak ve kendinizi silmek, giderek daha fazla içsel savaşa yol açar, aynı zamanda örneğin tükenmişlik şikayetlerine, tanımlanamayan fiziksel şikayetlere ve her türlü strese yol açar.

Karşılıklı bağımlılık belirtileri; 

• Başkalarının isteklerini her zaman hisseder ve kolayca uyum sağlarsınız.
• Başkalarından onay ve takdir almaya çok odaklısınız (hoş davranış)
• Hayır demek zor gelir. Tıpkı kendi sınırlarınızı belirlemek ve korumak gibi.
• Diğerini hayal kırıklığına uğratmaktan korkuyorsunuz. Bu size suçluluk duygusu verir.
• Ne istediğinizi ve neye ihtiyacınız olduğunu gerçekten bilmiyorsunuz. Kendinizle bağlantınızı kaybettiniz.
• Çok fazla kontrole ve yönlendirmeye ihtiyacınız var
• Çoğu zaman yeterince başarılı olduğunuzu düşünmüyorsunuz.
• Bu mükemmeliyetçilikte kendini gösterir.
• Çatışmalardan kaçmayı tercih edersiniz.
• Mutlu olmak için başka birine ihtiyacınız olduğunu hissediyorsunuz.
• Bir an kendinizi güçlü hissedersiniz ve bir an sonra güçsüz küçük bir çocuk gibi hissedersiniz.

Kendinizi bu belirtilerin bir yada bir kaçında tanıyor musunuz?

O zaman karşılıklı bağımlılık bağımlısı olma ihtimaliniz çok yüksektir.

Bağımlılık bir gecede olmaz.

Genellikle farkında olmadığınız davranışlardır. Sonuçları çoğunlukla duygusal iç savaşınızda fark edersiniz.

Karşılıklı bağımlılık nasıl oluşur? 

Bağımlı davranış genellikle çocuklukta başlar ve çocuklukta sıkça görülen bağlanma travmasına bir yanıttır.

Çocukken anne babanız sizin hislerinize, duygularınıza ve ihtiyaçlarınıza çok az ilgi göstermiş olabilir. Duygusal ihmal olmuş olabilir (siz farkında olmadan).

Duygusal olarak ihtiyacınız olanı alamadığınız bir ailede hayatta kalmak için, bilinçaltında ayakta kalmanıza ve yine de özlediğiniz sevgiyi, takdiri, ilgiyi veya onaylanmayı almanıza yardımcı olan her türlü hayatta kalma stratejisini geliştirdiniz.

Bu şekilde, bilinçsizce kendi duygularınız ve ilişkileriniz üzerinde kontrol etmeye çalıştınız.

Bağımlılığın diğer nedenleri şunları içerir:

• Çocuk veya ergen olarak zorbalığa uğramak veya dışlanmak;
• İçinde büyüdüğünüz ailede bağımlılık sorunları;
• Ebeveynlerden birinde veya her ikisinde öngörülemeyen davranışlar yaşamak. Örneğin bu, çok çabuk sinirlenen ve öfkeden patlayabilen bir ebeveyn olabilir. Ya da verdiği söz ve anlaşmaları yerine getirmeyen anne babalar;
• Ebeveynleriniz, kendilerinin bir veya daha fazla aile üyesinin sorunlarıyla ilgilenmekten sizle ilgilenmediler;
• Çocuklukta ihmal, psikolojik veya fiziksel taciz vardı;
• Anne babanın dikkati senden başka şeylere odaklanmıştı, örneğin işleriyle ya da başkalarına yardım etmekle çok meşgul oldukları için;
• Anne baban senin (öğrenme) başarılarına çok odaklanmıştı, kendine özgü niteliklerin ve özelliklerin olan bir bütün olarak sana değil;
• Ebeveynlerden birinin veya başka bir aile üyesinin bir hastalığı vardı.

Duygusal erişime ulaşmamış kişileri kendinize çekmek, özellikle aşk ilişkilerinde karşılıklı bağımlılık bir sorun haline gelir.

Diğer kişiyi memnun etmeye fazla odaklanırsınız. Ve kendi sınırlarınızı, arzularınızı ve ihtiyaçlarınızı gözden kaybedersiniz. Bu da kendinizi gittikçe daha fazla kaybetmenize neden olur.

Kendinizden gittikçe uzaklaştığınız hissine kapılıyorsunuz. Ve yoğun bir acı verici boşluk, yalnızlık ve muhtaçlık hissi yaşayabilirsiniz.

Bu, narsist veya duygusal erişime ulaşmamış olarak bir partneri krndinize çekmeyi kolaylaştırır.

Bu, bilinçsizce, çocukluğunuzun tanıdık zararlı ve acı verici kalıplarını tekrarlar.

Karşılıklı bağımlılıktan nasıl kurtulursunuz? 

Bağımlılıktan kurtulmak için, üzerinde çok özel olarak çalışmak önemlidir. Bağımlılıktan kurtulmak, çok hedefli adımlar gerektirir.

Kalıplarınızı ve sorunlarınızı çözmek için yardım istiyorsanız, sıradan bir psikolog veya danışmana değil, bu konuda uzmanlaşmış birine gitmenizi tavsiye ederim. Tercihen deneyimli biri, kendisi yaşamış ve sorunları aşmış.Sıradan psikologlar ve danışmanlar, karşılıklı bağımlılığın tedavisi hakkında genellikle çok az derinlemesine bilgiye sahiptir.