Emeklilik kanunu (AOW) için Hollanda’dakiler sigortalıdır:
- 15 ile 67 yaşları arasında Hollanda’da ikamet edenler,
- Yurt dışında Hollanda kamu ve özel bir kurumda çalışanlar,
- Türkiye’den Hollanda’ya çalışmak için gelen işçilerin eşleri, evlilik sürecinde 67 yaşına kadar, Hollanda Sosyal Güvenlik Sigortasına (AOW) uygun olarak, Türkiye Cumhuriyeti ve Hollanda Krallığı arasında var olan “Sosyal Güvenlik Sözleşmesi”ne göre sigortalıdırlar.
Toplam emekli aylığı, 50 yıl üzerinde olmak üzere, her yıl için yüzde %2 emekli hakkı biriktirilir. Eşlerin ayrılmasından sonra da, evlilik süresince sigortalı olan eşlerin emeklilik yaşına gelindiğinde emeklilik aylığı (AOW) hakkı devam eder.
Hollanda’da geçici olarak çeşitli görevlerde bulunan, Hollanda ile sosyal güvenlik sistemine göre sigortalı olmayan din hizmetleri görevlileri ve yabancı büyükelçiliklerin nezdinde görevli bulunan tüm birimlerin çalışanları sigortalı değillerdir.
Emeklilik Yaşı Nedir?
Hollanda'da emeklilik yaşı bugün itibarıyla 67 olup, emeklilik yaşına ulaşmış 65-75 yaş arası ve emekli aylığı (AOW) ile çalışmaya devam eden emekli sayısı her geçen gün artmaktadır.
Emekli aylığının (AOW) ve emekli sandıklarından alınan ek emekli ödenekleri ile birlikte çalışanlara asgari ücret ödenmesi gerekli değildir. 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren sosyal güvenlik ve emeklilik yasasına göre, emeklilik yaşına ulaşanlar tam evli ödeneği (AOW-gehuwden) ve ek ödenek olan toeslag almayarak emeklilik ödeneği bireyleştirilmiştir. AOW-toeslag voor een partner 1 Ocak 2015'ten itibaren kaldırılmıştır.
Asgari ücret altında emeklilik ödeneği alanlar ve başka bir geliri olmayanlar, sosyal geçim yardımı alma şartlarına eşdeğer olan Sociale Verzekeringsbank’tan en yüksek ödeneği alabilirler.
AIO-aanvulling Nedir?
De aanvullende inkomensvoorziening ouderen (AIO), emekli geliri olmayan veya tam olmayan kişilere sağlanan bir gelir desteğidir. AOW yaşına ulaşmış ancak tam AOW alamayan ve Hollanda'da ikamet edenler için AIO-aanvulling, gelirlerini sosyal minimuma tamamlar.
Bir Ömür Boyu Çalışma
Yaşlıların bir kısmı zorunluluktan, bir kısmı ise uzmanlık alanında işverene katkı sağlamak için çalışmaktadır. Yalnız yaşayanlar için sosyal insan ilişkilerini sürdürmek amacıyla haftada en az üç gün çalışmak önemlidir. Artan yaşam pahalılığı, geçim veya yaşam giderleri de emeklilik yaşından (AOW) sonra çalışmayı zorunlu kılmaktadır.
Emekli Çalışanların Hakları Nelerdir?
Emekli çalışanlar için azami sözleşme sayısı altı olup, toplam azami süresi dört yıl olarak belirlenmiştir. Çalışma esnasında emeklilik (AOW) ve işsizlik primleri kesilmediği için emekli çalışanların toplam 13 haftalık (3 aylık) hastalık ödeneği alma hakkı bulunmaktadır.
Kıdem Tazminatı (Transitievergoeding)
Emekli çalışanların kıdem tazminatı gibi normal çalışma süresinde var olan ek destekler de bulunmaktadır. İşveren ve çalışan arasında başka bir sözleşme ve tazminat belirlenmişse şartlar değişebilir.
Asgari Ücret Ödeme Zorunluluğu
İşveren, emekli çalışanlar için asgari ücreti ödemekle yükümlüdür. 1 Temmuz 2024'ten itibaren 21 yaş ve üzeri için asgari saatlik ücret 13,68 euro, aylık asgari ücret ise 2.133,60 euro olarak belirlenmiştir.
Emekli Olanların Gelir ve Kazanç Sınırsız mı?
Emekli olanlar, emekli aylığı ile sınırsız çalışma ve kazanma imkanına sahiptir. Ancak, vergisiz kazanç ve gelir olarak 2024 yılında brüt 35 bin euro belirlenmiştir. Daha fazla kazançlar için daha çok vergi ödenmesi gerekir. Alınan sağlık, kira ve çocuk bakımı gibi ek destekler ve vergi iadelerine etkisi olabilir.
Gönüllü Çalışan Emekli Oranı
Hollanda'da toplam 67-80 yaş arası 2 milyon 728 bin, 80 yaş üzerinde 873 bin emekli bulunmaktadır. Toplam emekli sayısı ise 3 milyon 601 bindir. Emeklilerin yüzde %48’i gönüllü hizmetlerde görev yapmaktadır. Hizmet anında gerekli giderler ve masraflar hizmet veren kurum tarafından karşılanmaktadır ve yıllık 2100 euro vergi indirimi sağlanmaktadır. Ek gönüllü hizmet desteği, alınan diğer desteklere olumsuz etki yapmaz.
Hak Edilen Hizmetten Faydalanamayan Türk Emeklileri
Geçen yıllarda, çeşitli nedenlerden dolayı, var olan haklardan ve desteklerden yeterince faydalanılamamıştır. Bu durumu tersine çevirmek için gerekli çalışmaların bir an önce başlaması umuduyla. Daha güzel ve sağlıklı bir yaşlılık geçirmenizi diler, göçmenlerin kendi organize ve kurumlarını oluşturmasını temenni ederim.
