Hollanda’da birçok süpermarket, yeni müşteri kazanabilmek ve ileriye yönelik yatırım yapmak amacıyla genellikle market girişine bir meyve sepeti koyuyor. Çocukların herhangi bir ücret ödemeden meyve alabilmesi, sağlıklı bir yaşam için meyve tüketimini öğrenmeleri açısından güzel bir uygulama. Tabii ki hedeflenen sonuç, yeni müşteri kazanmanın yanı sıra 10-20 yıl ileriye yönelik bir yatırım yapmak.
Aynı zamanda anne ve babaların ilgisini ve beğenisini kazanmak da önemli bir hedef. Ancak, çocukların bu uygulama sayesinde gerçekten ne kadar meyve tükettiğine dair araştırmalara bakmak gerekiyor. Önemli olan, sunulan bu hizmetin ne kadar sağlıklı, etik ve faydalı olduğunun değerlendirilmesidir.
Güzel örnekleri paylaşmak ve bu tür uygulamaları anlatabilmek ne kadar güzel. Tabii ki burada sunulan elmanın tadı, Göre’nin mis kokulu Amasya’sına, Kaliforniya’sına, Misketine, Tavşanbaşı’na veya mayhoş Zanapa’sına benzemiyor.
Elma Ambarına Gidiş Hikâyeleri
Eskiden elma ambarımıza elma getirmeye giderdik. Haftada bir ya da iki haftada bir, cemaatle birlikte çocuklar ve kadınlarla Kayalık’ta bulunan elma ambarımıza yaya olarak giderdik. O karda, o kışta keten çuvallarla yola koyulduk.
Ambarımız, eski komşumuz Çolakların amcaları, “Amerikalı” dediğimiz bir köylümüz ve oğlu Yaşar ile ortaktı. İki bölümlü olan ambarın bolca nemli olduğunu ve bahar geldiğinde ortasından Taştepe, Ballıkaya ve Sarıyaprak’tan gelen suların akıp gittiğini hatırlıyorum.
Su ve nem oranı yüksek olan ambarlarda, meyvelerin suyunu kaybetmeden uzun süre saklanabildiğini, dedelerimiz yüz yıl öncesinden biliyordu. Elma getirmek için ambara vardığımızda ilk dikkatimizi çeken, komşumuzun düzenli bir şekilde sıraladığı iri ve kırmızı elmalar olurdu. Fakat ellememiz yasaktı; çünkü komşumuz elmaları üst üste dikkatlice dizerdi. Amerikalı lakaplı komşumuzun elmaları öyle güzel kokardı ki gözümüz kalırdı. Ama ellemek yasaktı, çünkü bu durum bir sonraki ambar ziyaretinden mahrum kalmak demekti.
Çocuk Olmanın Heyecanı
Mekan ve zaman değişse de, hatta farklı meyveler –muz ve kivi gibi– ön planda olsa da, çocuk olmanın o heyecanı ve güzelliği hiçbir sınır tanımaz. Yeter ki çocuklarımızı güvenli bir ortamda, barış ve huzur içinde yaşatmayı sağlayalım. Onların gelişmekte olan beyinlerine, düşüncelerine ve özgür iradelerine destek olalım. Ancak genç beyinlere ve hafızalarına prangalar vurmayalım.
Ben de bir çocuk olsam, anne ve babamla o markete gidip alışveriş yapmayı isterdim tabii ki. Ancak unutmamak gerekir ki, Hollanda’da çocukların ilgisini çeken bolca uygun fiyatlı çikolata ve cips de var. Çocuk eğitiminde, tüketimi tamamen yasaklamak yerine, idareli, denetimli ve dengeli bir tüketim alışkanlığı kazandırmak daha önemlidir. Çünkü yasak olanlar, çocuklar ve gençler için daha ilgi çekici hale gelir ve gizli tüketim, onlara farklı bir haz ve tat verir. Bu nedenle bilinçli tüketimi öğretmek şarttır.
Günümüz aydınlık ve mutlu olsun.
