Enschede, tarihi ve doğal yapısını koruyan, Hollanda’nın Twente bölgesinde yer alan önemli bir şehir. Şehir, özellikle 13 Mayıs 2000’de Roombeek mahallesinde patlayan havai fişek fabrikasıyla uluslararası basında geniş yer bulmuştu. Bu patlama, Nevşehir’in Gülşehir ilçesinden üç vatandaşımızın da hayatını kaybetmesine neden olmuştu. Hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet dileriz.
Roombeek’in Yeniden Doğuşu
Patlamanın ardından Roombeek mahallesi, doğal ve tarihi dokusuna uygun bir şekilde yeniden inşa edildi. Bugün, mahalle; su, şehircilik, sanat, ticaret ve yaşamın iç içe geçtiği modern bir yaşam alanı haline gelmiş durumda. Mahalle, bu anlamda Hollanda’da şehir planlamasının başarılı bir örneği olarak öne çıkıyor.
Roombeek’te yapılan su ve şehircilik yatırımları, Vechtstromen Devlet Su İşleri Kurumu ve Enschede Belediyesi iş birliğiyle hayata geçirilmiş ve 15 milyon euroya mal olmuştur. İlerleyen yıllarda daha büyük projelerin gerçekleştirilmesi planlanıyor. Amaç, “yaşanabilir mahalle ve şehir” (leefbaar wijk/stad) anlayışını güçlendirmek. Bu süreçte, Overijssel Eyaleti, Hollanda Merkez Hükümeti, Avrupa Birliği ve diğer fonların da katkıları unutulmamalıdır.
Enschede’nin Tekstil Tarihi
Enschede, 19. yüzyılın başından itibaren tekstil sanayisiyle tanınmış bir şehir. Roombeek’te tekstil fabrikalarının su ihtiyacını karşılayan sistemlerin varlığı, Bamshoeve, Firma Rozendaal, Firma N.J. Menko ve Ten Cate gibi fabrikaların bu bölgede kurulmasını sağlamıştır. 1960’lara kadar şehirde 50.000 kişi tekstil sektöründe istihdam edilmiştir.
Bunun yanında, bira üretiminde su kullanan ünlü Grolsch fabrikası da Roombeek’te üretime başlamış ve günümüzde de faaliyetlerini sürdürmektedir. Ancak 1980’lerden sonra, tekstil sektörü ucuz iş gücü nedeniyle üçüncü dünya ülkelerine taşınmış ve Enschede’de tekstil sanayisi büyük ölçüde tasfiye edilmiştir.
Türk İşçilerin Katkısı
1960’lardan itibaren Türkiye’den Hollanda’ya göç eden birçok Türk işçi, Enschede’deki tekstil fabrikalarında çalışmıştır. Kayseri, Nevşehir, Adana ve Denizli gibi şehirlerden gelen işçiler, çalıştıkları yıllarda bir ev inşa etmek ve traktör almak gibi hayallerle emek vermişlerdir. Ancak 1980 sonrası ekonomik krizler ve sosyal buhranlar, bu işçilerin hayallerini zorlaştırmıştır.
Enschede’de Çok Kültürlü Bir Yaşam
Enschede’de bugün 8.000 Türk vatandaşının yanı sıra Türkiye, Suriye, Irak ve Lübnan’dan gelen 25 bini aşkın Süryani toplumu yaşamaktadır. Süryaniler, şehrin inanç çeşitliliğine katkı sağlayan önemli bir topluluktur ve burada bulunan Mor Efrem Manastırı’nda dini ibadetlerini yerine getirmektedir.
Şehirde Müslüman toplulukların 5 camisi, Faslıların mescitleri ve Türklerin tekkeleri bulunmaktadır. Ayrıca Alevi ve Bektaşi toplulukları da Cemevi etrafında örgütlenerek inançlarını özgürce yaşamaktadırlar.
Eğitim ve Kültür Merkezi Enschede
Enschede, dünya çapında ünlü Twente Teknik Üniversitesi ve Saxion Yüksek Meslek Okulu’na ev sahipliği yapmaktadır. Almanya sınırına yakın olan bu şehir, aynı zamanda alışveriş ve ticaret açısından da Alman turistlerin yoğun ilgisini çekmektedir.
Enschede’nin Zengin Tekstil Mirası
Eski tekstil baronlarının ihtişamlı yaşamlarına tanıklık etmek isteyenler, Enschede Tekstil Müzesi’nde (De Museumfabriek) şehrin zengin tarihini keşfedebilir. Tekstil baronlarının torunları, günümüzde Amsterdam’da bankacılık sektöründe faaliyetlerini sürdürmektedir.
Enschede, tarih, kültür ve ekonomik çeşitliliğiyle Hollanda’da önemli bir yere sahiptir. Şehir, geçmişten gelen birikimini modernleşmeyle birleştirerek örnek bir yerleşim merkezi olmaya devam etmektedir.
