1 Ocak 2024'ten itibaren Hollanda Emeklilik Kanunu Hakkında Yeni Yasal Düzenlemeler

1 Ocak 2024'ten itibaren Hollanda Emeklilik Kanunu Hakkında Yeni Yasal Düzenlemeler

Ocak 2024 Hollanda AOW Emeklilik Raporu

22 Ocak 2024 tarihiyle Hollanda nüfusu 17 milyon 961 bin 091 kişiden oluşmaktadır. Hollanda Sosyal Güvenlik Kurumu, Sociale Verzekeringsbank, SvB kayıtlarına göre Eylül 2023 tarihi itibariyle Hollanda'da 3 milyon 578 bin 512 kişi yurtdışında ve yurtiçinde Emeklilik (AOW) aylığı almaktadır.

10 milyon çalışanı olan Hollanda'da, her 3 kişi 1 AOW Emekli olanın aylığını ödemektedir. Gelecek yıllarda yaşlanan Hollanda'da her 2 kişinin 1 AOW Emekli aylığını ödemesi beklenmektedir.

Hollanda'da Emeklilik kanunu 1957 yılında yürürlüğe giren en önemli bir Halk sigortasıdır (Volksverzekeringen). Hollanda'da çalışan, Hollandalı bir işveren üzerinden sigortalı olan ve Hollanda'da ikamet ederken, Hollanda tabiyetine sahip olan ve ikamet izni olanlar ve eşleri (partner) Emeklilik yasası nezdinde sigortalıdırlar.

1. Emeklilik kanunu (AOW) için Hollanda'da kimler sigortalıdır?

15 ile 67 yaşları arasında Hollanda'da ikamet edenler,

Yurtdışında Hollanda kamu ve özel bir kurumda çalışanlar,

Türkiye'den Hollanda'ya çalışmak için gelen işçilerin eşleri, evlilik sürecinde 67 yaşına kadar, Hollanda Sosyal Güvenlik Sigortasına (AOW) uygun olarak, Türkiye Cumhuriyeti ve Hollanda Krallığı arasında var olan "Sosyal Güvenlik Sözleşmesi'ne" göre sigortalıdırlar. Toplam emekli aylığı 50 yıl üzerinde olmak üzere her yıl için yüzde % 2 emeklilik hakkı biriktirilir.

Hollanda'da Sigortalı AOW ödeneği alan ve AOW Emeklilik yılları 50 yılını doldurmayanlar, Hollanda Bijstand yasası şartlarına uygun olarak Sociale Verzekeringsbank'tan ek ödenek AOI aanvulling alma hakkına sahiptirler. SvB verilerine göre Emekli olan ve ek ödenek (AIO - aanvulling) alanların sayısı 71 bin 127 kişi olarak belirlenmiştir.

1.1 1 Ocak 2024'ten itibaren emekli aylıkları ne kadar?

Hollanda kabinesi geçen aylarda 1 Ocak 2024'ten itibaren emeklilik aylığının asgari ücrete eşdeğerde yükseltmiş (gekoppeld/koppelingswet) bulunmaktadır. Her yılın 1 Ocak ve 1 Temmuz tarihlerinde Yasal asgari ücrete eşdeğerde ayarlanan Emekli aylığı 1 Ocak 2024 tarihinde yeni azami aşağıda belirtilen tam emekli AOW aylıklarını alabilmek için 50 yıl Hollanda'da/dan sigortalı ikamet etmiş ve çalışmış olmak gereklidir.

Bedragen per maand per persoon 1.1.2024:

Alleenstaanden / yalnız yaşayanlar için

Yalnız yaşayanlar için net AOW emekli aylığı: € 1.459,53 euro.

U bent getrouwd of u woont samen/ Evlisiniz veya birlikte yaşıyorsunuz

Emeklilik yasına gelmiş eşlerden biri için net AOW aylığı: € 991,87 euro.

Tam emeklik olan aile için net aylık € 991,87 euro.

(Aile fertlerinin her ikisininde Emeklilik yaşına ulaşmış olması gerekir).

N.b. Hollanda'da Yasal Brüt asgari ücret kadardır

Asgari saat ücreti 1 Ocak 2024'ten itibaren € 13,27 euro olup, 1 Temmuz 2024'te yüzde % 1,2'lik artışla, € 13,43 euro olacaktır. 21 Yaşından sonra Yasal asgari ücret (WML) bir haftada çalışılan saatlere göre değişmektedir.

Bir haftada 40 saatlik çalışma süresinde Asgari ücret: brüt € 2.317,83 euro,

Bir haftada 38 saatlik çalışma süresinde Asgari ücret: brüt € 2.201,94

Bir haftada 36 saatlik çalışma süresinde Asgari ücret brüt; € 2.086,94 .

Hollanda'da Emeklilik Yaşı

Hollanda'da emeklilik yaşı, kademeli olarak yükselerek 1 Ocak 2024 tarihinde 67 yaşına yükselmiştir. 2024 ile 2027 yılları arasında emeklilik yaşı 67, 2028 yılında ise emeklilik yaşı 67 yıl 3 ay olarak belirlenmiştir.

Hollanda'da emeklilik AOW yaşı, her yıl 5 yıl sonrası için belirlenmektedir.

Hollanda Merkezi İstatistik Bürosu (CBS) araştırma ve verilerine göre; 2029 yılı emeklilik yaşının 67 yıl 3 ay olarak kalmasına ve emeklilik yaşının 2029 yılında yükseltilmesine gerek olmadığını Hollanda kabinesi bakanı Bayan Schouteten, Kasım 2023 tarihinde Hollanda Temsilciler Meclisine gönderdiği mektupla bildirmiştir. Nedeni, geçen yıllarda emekli ve emekli yaşına erişenlerde beklenenin üzerinde ölümlerin gerçekleştiği, emekli sayısının beklenenin altında kaldığıdır.

2032'de her beş Hollandalıdan biri emekli olacaktır.

2032'de her 5 Hollandalıdan biri emeklilik (AOW) yaşına ulaşmış olacaktır. Bu, 20 milyon Hollandalı'dan 4 milyon emekli aylığı alan Hollandalı anlamına gelir.

Türkiye'de yaşayanlar emekli olabilir mi?

Hollanda'dan Genel Malüllük Ödeneği (WAO/WIA) ve Dul ve Yetimler Yasası (ANW) ödeneklerini Türkiye'de alanlar ve onların eşleri, Genel Emeklilik Sigortası (AOW) ve Dul ve Yetimler Yasası (ANW) için, 1 Ocak 2000'e kadar sigortalı idiler. 1 Ocak 2000 tarihinde yürürlüğe giren Wet Beu (de Wet beperking export uitkeringen) ödeneklerin yurtdışında alınmasını düzenleyen yasaya göre; gönüllü temelde prim ödeyerek Hollanda Sosyal Güvenlik Sistem'ine göre sigortalarını devam ettirmeleri mümkün kılınmıştır.

Boşanan eşler de Hollanda'dan emekli olabilir mi?

Evli kalındığı yıllarda eşine bağlı olarak emeklilik için sigortalı olan bay ve bayanlar emeklilik yaşına ulaştıklarında Türkiye'de, Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüklerine Hollanda'dan emekli olmak için başvuru yapabilirler. Hollanda'da emeklilik yaşına ulaşanlara ise, bağlı bulundukları Sociale Verzekeringsbank'tan başvuru yapmaları için haber alırlar.

Türkiye'de gönüllü sigorta yaptırmayanlar

Genel Emeklilik Yasası (AOW) ve Genel Dul ve Yetimler Yasası (ANW) için sigortalı olmayanlar, daha az sigorta yıllarına sahip olacaklar ve geride kalanlar, Dul ve Yetimler Ödeneği (ANW) alamayacaklardır. Bu sigorta uygulaması, 1 Ocak 2000'de yürürlüğe giren ve ödeneklerin Türkiye'de (Verdragsland) sözleşme ülkesi olarak Wet Beu Yasası ile düzenlenmiştir.

Emeklilik hakkı Türkiye'deki dul kız çocuklarına kalır mı?

Hollanda'da emeklilik hakkı bireysel olup sigortalı olan eşlerde kendi sigortalı yıllarına göre emekli aylığı (AOW) alma hakkına sahip olurlar. Hollanda'dan emekli olan baba veya annenin dul kız çocukları, anne ve babanın ölümden sonra Hollanda'dan AOW emekli hakkı talebinde bulunamazlar.

Nasıl başvuru yapabilirsiniz?

Türkiye'de ikamet edenler, ikamet ettikleri Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürlüklerine emekli yaşına 6 ay kala başvuru yapabilirler. Hollanda'da ikamet edenler emekli olmalarından 6 ay önce, Sociale Verzekeringsbank'tan başvuru formu alırlar ve bu başvuru formu veya DigiD ile dijital emekli ödeneğine başvurularını yapabilirler. www.svb.nl ve www.sgk.gov.tr web sayfalarından E-Devlet ve DigiD ile başvuru yapılabilir.

Emeklilik AOW aylığı alanlar ve yeniden evlilik yapanların durumu?

Hollanda Emeklilik AOW yaşında eşlerini kaybedenler, genelde erkekler kendi bakımlarını yapadıklarından, genelde Türkiye'den evlenmektedirler. Evlenmek ve eşlerini Hollanda'ya aldırmaları yasalarla mümkündür. Yalnız burada en önemli bir konu maddi mağduriyettir. Eşiyle birlikte tam ödenek olan €991,87 x 2 = €1982,74 euro bir aile ödeneği alan aile, eşin vefatından ve Türkiye'de gerçekleşecek evliliklerde, Türkiye'den Hollanda'ya intikal eden eş, Hollanda'da sigortalı olamadığı için azami 50 yıl sigortalı olan eşlerin geliri €991,87 euro'ya düşmektedir. Geçen yıllarda bu konuda politikacılar Hollanda Temsilciler Meclisi'nde gündem maddesi ve soru önergesi olarak gündeme getiremediler.

Aynı yasanın Hollandacası aşağıdadır:

Met ingang van 1-1-2024

Eigen vermogen / Mal varlığı: Her yılın 1 Ocak ve 1 Temmuz tarihlerinde kendi sahip olunan mal varlığı o yılın enflasyon endeksine göre yeniden küçük bir artışla belirlenmektedir.

Om in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering is ook relevant of er sprake is van eigen vermogen.

Onderstaand een overzicht van het vermogen dat de verschillende groepen mogen hebben om nog in aanmerking te komen voor een bijstandsuitkering:

Gehuwden/samenwonenden en alleenstaande ouders €15.210,-

Alleenstaanden €7.605,-

Diğer Emekli sandıkları (pensioenfondsen) ödenekleri

Hollanda'da çalıştığımız iş kolunda hak edilen ve biriktirilen "Pensioenfonds" denen işveren emekli sandıklarından ikinci veya üçüncü aylığı almak mümkündür. Son bilgileri, www.pensioenoverzicht.nl bilgi bankasındaki biriktirilen ödenek kayıtları tam olmayıp, DigiD ile diğer pensioen fonlardan aramakta faydalı olacaktır.

Emekli olanların başkalarıyla aynı konutu paylaşmaları (Voordeurdelersregeling)

Yanınızda ikamet edecek arkadaşınız, eşiniz, çocuğunuz, torununuz, anne-babanız, akraba, komşunuz aldığınız emeklik aylığını etkileyebilir. En sağlıklısı ise, bu konuda Sociale Verzekeringsbank'tan bilgi almanızdır.

Emeklilikte ek gelir sağlama ve Türkiye'de emeklilik

Emekli yaşından sonra, Türkiye'de, Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumundan (SGK) emekli olan, Hollanda'da veya Türkiye'de ikamet edenler Hollanda Emeklilik Ödeneğine (AOW) göre bir sakıncası bulunmamaktadır. Yalnız, yapılan ek kazanç ve diğer ödeneklerden elde edilen gelirler ek ve emeklilik ödeneği miktarına etkileyebilmekte olup ödenek alan kişi bilgilerini ve değişiklikleri Sociale Verzekeringsbank'a (SvB) bildirmesi gerekmektedir. Ayrıca diğer bir Avrupa ülkesinde AB sigortalı olanlar, bu ülkeden de emekli aylığı almaları mümkündür.

11.Emeklilikten sonra çalışma imkanı var mıdır?

1 Ocak 2016'dan itibaren Emekli aylığı (AOW) alanların çalışmaları, cazip bir duruma getirildi. Emekli AOW yaşından sonra çalışanlar, 4 yıl ve 6 iş akdinden sonra süresiz iş akdine sahip olurlar. Kazançları temel AOW ödeneğine belirli bir etki yapmaz. Çalıştıkları sürece azami 13 haftalık hastalık parası (Ziektewet / ZW) almayı hak ederler.

12.Bilgi ve değişimleri bildirme zorunluluğu var mı ?

Evlilik, gelir, taşınma, banka ve izin sürelerini SvB (www.svb.nl ) bildirmek zorululuğu vardır. 2013’de yürürlüğe giren bir yasaya göre; bilgi vermeyen veya yanlış bilgi verenlere ağır cezai yaptırımlar uygulanmaktadır.

Daha geniş bilgi için;

Daha geniş bilgiyi, Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (www.csgb.gov.tr), Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumlarından (www.sgk.gov.tr ) ve de Hollanda’da Sosyal Sigortalar Bankalarından (www.svb.nl) almanız mümkündür.

Nejat Sucu

Socio worker