Son yıllarda günlük evden işe giderken ve işten eve dönerken otomobilde Hollandaca radyo dinleme alışkanlığını kazandık. Bazen günlük haberlerin dışında günlük gelişmeleri ve röportajları dinlemek bilgilendirici ve haber yapmak için en iyi kaynaklardan biri. Bunlardan biri Benelux.
Geçende bildiğimizi düşündüğümüz bir konuya değinmek istiyorum. Benelux kelimesi Belçika, Hollanda ve Lüksemburg'u kapsayan ülkeleri ifade etmek amacıyla ülkelerin ilk hecelerinden (Be-Ne-Lux) oluşturulmuş bir kelimedir. Evet, 1944 yılında oluşturulan bu birlik ticari, güvenlik, iktisadi, banka, eğitim ve ortak yaşam uyumunu sağlamayı amaçlamaktadır. Hollanda’da günlük yaşamda çok da önemli olmayıp, bu üç ülke arasında ortak ticari, iktisadi, ekonomik, sosyal, kültürel ve ülkeler arası ortak çalışmayı ve yaşamı kaliteli kılan bir birliktir.
Her yıl bir ülkenin başkanlığını yaptığı Benelüks Birliği (Het College), 27 Avrupa ülkesini temsil eden Avrupa Birliği’nin gölgesinde kalan üç ülkenin birliğidir ve merkezi Brüksel’de bulunmaktadır. 17 milyon 980 bin nüfusuyla Hollanda, 11 milyon 600 bin nüfusuyla Belçika ve küçük ortak olan Lüksemburg’un nüfusu 653 bin 103’dür.
Hollanda’nın resmi dili olan Flemenkçe’nin yanında, Benelüks Birliği’nin resmi dilleri Flemenkçe ve Fransızca olarak belirlenmiştir. Ayrıca Hollanda’da resmi Flemenkçe dilinin yanında, 640 bin nüfusuyla 12 eyaletinden biri olan Friesland (Fryslân) eyaletinde ataları Kelt olanların Frizce konuşma ve yazı dili olarak kabulü anayasal olarak güvence altına alınmıştır.
Soğuk kış aylarında düzenlenen ve 12 şehri kapsayan 11 stedentocht adlı buz pateni yarışması Friesland eyaletinde yapılmaktadır. Son olarak 4 Ocak 1997 tarihinde düzenlenmiş olan “11 Şehri Buz Pateni Yarışı” (Elfstedentocht) son yıllarda kışların ılıman ve sıcak geçmesi nedeniyle tekrarlanamamıştır.
Frizce, Friesland eyaletinde resmi bölge dili olarak kabul edilmiştir. Belçika'da ise Hollandaca, Batı ve Doğu Flemenkçesi (% 59), Fransızca Velonlar (% 40) ve Almanca (% 1) konuşulmakta ve çok dilli bir ülke olarak anayasasında kabul edilmiştir. Küçük ve zengin ortak Lüksemburg’da ise Fransızca, Almanca ve Lüksemburgca dilleri kullanılmaktadır.
Yönetim Şekli
Benelüks Birliği’nin yönetimi üç ülke tarafından oluşturulan “Het College” tarafından yürütülmektedir. Her dönem değişen Sekretaris-generaal van de Benelux sırasıyla üç ülkede görev almaktadır.
Türk ve Göçmen Toplumunun Birlikten Habersizliği
Avrupa'nın başkenti Brüksel'de faaliyetlerini sürdüren Benelüks Birliği’nin, Türk ve göçmen toplumunun genellikle habersiz olduğu çeşitli faaliyetleri ve yaptığı sözleşmeleri bulunmaktadır. En önemli örneklerden biri ise; “Hollanda, Belçika ve Lüksemburg arasında yapılan sözleşmeye göre yüksek akademik eğitim, mesleklerin ve yetkilerin denkliğini kabul eden sözleşmedir: “Verdrag betreffende de automatische erkenning van diploma’s in het hoger onderwijs”.
Geçen 60 yılda, Türk toplumunun temsili, Benelux Unie denen birlik ile ilgili faaliyetler gündem konusu olmadığı gibi, Benelux Unie’in Türk göçmen toplumunun geçen yıllardaki geleceği ile ilgili belirli bir destek ve faaliyet içinde olmadığını da gördük.
