Deli gönül neler istemez ki… Hayatımızda gönülden dilediğimiz şeyler bazen gerçek, bazen ise hayal, ütopik veya olumlu bir şekilde yaşam dolu olabilir. Ancak her dilek her zaman gerçekleşmez. 20 yıl önce benim gönlümde, Halep’te bir kebap yemek ve güzel mekânları gezmek vardı; fakat maalesef bu mümkün olmadı.
Hapishanesiz Bir Dünya Dileği
Gönül ister ki ne mahkûm olalım ne de hapishanelerimiz olsun. Zira mahkûm olmak, yalnızlık, fakirlik ve sevdiklerinden ayrı kalmak demektir. 1928’de inşa edilen ve Almelo’da 1995 yılında kapatılan Hapishane (Huis van Bewaring), bugün tarihi dokusunu koruyarak “Hotel Huis van Bewaring” adıyla hizmet veriyor. Önceleri zorunlu ikamet olan bu yer, şimdi ise gönüllü konaklama için modern bir otel olarak hizmet veriyor.
Hapishaneler kapansa, gardiyanlar için de yeni iş ve meslekler bulunur; ne suç olsun, ne de suçlu…
Hollanda’da Hapishaneler ve Göçmenler
Hollanda’da hapishane veya cezaevi denildiğinde, gevangenis, inrichting, Huis van Bewaring ve TBS-kliniek gibi farklı isimlerle bilinir. Bu ceza sistemi içerisinde özel bir yere sahip olan TBS (Terbeschikkingstelling), suçluya güvenlik tedbiri uygulanması anlamına gelir. Bu tedbir, suç işleyen kişilerin tehlikeli olduklarına kanaat getirildiğinde ve suçun tekrarı ihtimaline karşı, mahkeme kararıyla verilen bir yaptırım türüdür. TBS uygulamasıyla, suçlular zorunlu tıbbi rehabilitasyona tabi tutulurlar.
Bazı suçlarda ise, işlenen cürümün tekrarı engellemek amacıyla 1 yıl hapis cezası gerektiren durumlarda 2-3 ay gibi kısa süreli hapis cezaları ertelenir ve bu süre zarfında aynı suçu tekrarlamamak gereklidir. Ayrıca hizmet ve çalışma gibi sosyal cezalar da uygulanmakta; bazen bir kurumda çalışmak, bazen de şiddet eğilimli kişilerin sosyal terapi ve eğitim kurslarına katılması gibi tedbirler alınmaktadır.
Hollanda’da Türk Toplumunun Suç ve Ceza Tarihi
Hollanda’ya cürüm ve suç işlemek için gelmedik, ancak toplumun farklı katmanlarına dâhil olan ve eğlence, bar ve kazanç hırsına kapılan bireyler arasında sorunlar baş gösteriyor. Yeterli rehberlik ve bakım hizmetlerinin sunulmadığı bu durumda, tabular ve utançlarla yüzleşmekten kaçınarak bazen mutsuz, bazen de suça meyilli bir toplum haline gelebiliyoruz. Her ne kadar sayı olarak az da olsa, suç ve ceza toplumda büyük yankılar doğuruyor.
Küresel Ticaretle Birlikte Suçlar da Küreselleşiyor
2023 yılında Hollanda’da toplamda 125 cinayet işlendi. Bu cinayetlerde zanlı ve suçlu olanların büyük bir kısmının yaşça genç ve IQ düzeylerinin düşük olduğu tespit edildi. Cezaevlerinde ve cinayetlerde artış gözlemlenirken, oran olarak en çok artış göçmenler ve Hollanda’da ikamet etmeyen yabancılar arasında yaşandı. Hollanda’da her 100 bin kişide cinayet oranı 0,81 olarak kaydedildi.
Göçün 60. Yılında Ömür Boyu Hapis Cezası
Hollanda’da çok ağır suçlar işleyenlere ömür boyu hapis cezası veriliyor. Türk toplumunun 60 yıllık göç tarihinde, bu cezayı alan Türklerin sayısı sadece 8. Gönül ister ki ne suç olsun ne de hapishane… Gönül, sevgi dolu bir yaşamı arzuluyor.
