Hollanda hükümeti, 2025 yılı için belirlediği bütçe ile pek çok önemli alanda kapsamlı düzenlemelere gitmeyi planlıyor. Bu bütçe, sağlık, konut, eğitim ve savunma gibi kritik alanlarda köklü değişiklikler vaat ederken, ekonomik ve sosyal reformların ülkenin geleceğini nasıl şekillendireceğini gözler önüne seriyor. Ancak, bu değişikliklerin ardında yatan dinamikler ve potansiyel etkiler, toplumun geniş kesimlerini doğrudan etkileyecek.
Sağlıkta Artış, Yeni Aşılar ve Uzun Bekleme Süreleri
2025 itibarıyla Hollanda’da sağlık sigortası primleri aylık ortalama 156 Euro’ya yükselecek, yani yaklaşık 6 Euro’luk bir artışa gidilecek. Düşük gelirli vatandaşlar için sağlık yardımı da 6,50 Euro artacak. Yıllık zorunlu katkı payı 385 Euro’da sabit kalacak ve 2027’de 165 Euro’ya düşürülecek. Bu düzenlemeler, özellikle sağlık hizmetlerine erişim ve mali yük açısından önemli değişimlere işaret ediyor.
Halk sağlığını güçlendirmek amacıyla, bebekler için RSV virüsü aşısı zorunlu hale getiriliyor ve yaşlılar için yeni bir pnömokok aşısı sunulacak. Ruh sağlığı hizmetlerinde uzun bekleme sürelerinin azaltılması için 2025 ve 2026 yıllarında her yıl 30 milyon Euro ek kaynak ayrılacak. Bölgesel hastanelerin açık kalmasını ve acil sağlık hizmetlerine erişimi ülke çapında sağlamayı hedefleyen hükümet, sağlık alanındaki bu stratejik adımları ile kamu sağlığını öncelikli hedef olarak belirlemiş görünüyor.
Konut Politikalarında Keskin Dönüşler
Konut politikalarında radikal değişiklikler söz konusu. Sosyal konutlara erişimde mülteci statüsüne sahip kişilere öncelik verilmeyecek, yaşlılar için 120 bin yeni bakım evi inşa edilecek. Toprak çökmesi nedeniyle birçok evde temel hasar sorunu yaşanıyor. Bu sorunu çözmek amacıyla hükümet, 56 milyon Euro bütçe ayırarak ülke genelinde bir bilgilendirme merkezi kurmayı planlıyor.
Gayrimenkul yatırımcılarını teşvik etmek için tapu harcı oranı %10,4’ten %8’e düşürülecek ve apartman binalarına ek kat çıkılmasını kolaylaştıracak düzenlemeler yapılacak. Ancak, bu değişikliklerin konut piyasasında yaratacağı uzun vadeli etkiler, hem yatırımcılar hem de kiracılar açısından önemli bir belirsizlik taşıyor.
Aile ve Gelir Desteğinde Yenilikler ve Sınırlamalar
Hükümet, çocuklu ailelere yönelik yardımları artırmayı planlıyor. Çocuk başına yıllık maksimum 75 Euro ek bütçe ayrılacak ve kira yardımı aylık yaklaşık 11,50 Euro artacak. Ancak, yüksek gelirli ailelerin daha fazla faydalanacağı çocuk bakım yardımları için 425 milyon Euro ek bütçe öngörülürken, yoksulluk sınırının altındaki bireylerin oranı %4,5'ten %4,4'e düşerken, çocuk yoksulluğu oranı %4,7 olarak sabit kalacak. Bu durum, sosyal yardımların eşitsiz dağılımı ve yoksulluk üzerindeki etkiler hakkında soru işaretleri doğuruyor.
Enerji faturalarını ödeyemeyenler için 2025 ve 2026 yıllarında yardım fonları devam edecek ve sorunlu borçların önlenmesi için 75 milyon Euro ek kaynak ayrılacak. Bu önlemler, ekonomik zorluk çeken bireylerin desteklenmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Göç ve Sınır Güvenliği: Sertleşen Politikalar
Göç ve sınır güvenliği konusunda Hollanda, mobil ekipler için kalıcı bir bütçe ayırarak 2025’te 45 milyon Euro olan bu bütçeyi 2029’da 151 milyon Euro’ya çıkaracak. Ayrıca, aile birleşimi başvurularını zorlaştırmayı ve "tarihin en katı sığınma politikası"nı uygulamayı planlıyor. Bu politikaların, Hollanda'nın göçmen politikaları üzerindeki uzun vadeli etkileri ve uluslararası ilişkilerdeki yansımaları, dikkatle izlenmesi gereken konular arasında yer alıyor.
Ulaşım ve Altyapı: Yatırım ve Yeniden Yapılanma
Ulaşım ve altyapı yatırımları için 2,5 milyar Euro’luk bir bütçe ayrılırken, NS tren biletlerine %6 zam yapılması bekleniyor. Stikstof krizi nedeniyle askıya alınan 17 altyapı projesi yeniden başlatılacak ve sel ve kuraklık gibi iklim olaylarına karşı dayanıklılığı artırmak için 1,8 milyar Euro’luk yatırım yapılacak. Bu projeler, ülkenin altyapı kapasitesini güçlendirmeyi ve iklim değişikliğiyle mücadeleyi hedefliyor.
Eğitim ve Medyada Kesintiler
Eğitim bütçesinden 2025 yılında 430 milyon Euro tasarruf edilmesi planlanıyor ve bu miktarın 2028 yılı itibarıyla yıllık 1,9 milyar Euro'ya ulaşacağı öngörülüyor. Kamu yayıncılığı bütçesi ise 100 milyon Euro azaltılacak. Bu kesintiler, eğitim ve medya alanlarında önemli değişimlere yol açacak, toplumsal bilgi ve kültür politikalarını derinden etkileyecek.
Savunma ve İklim Yatırımları
Savunma bütçesi 22 milyar Euro’ya çıkarılarak, Hollanda'nın NATO'nun savunma harcamalarına ayırdığı %2’lik GSYİH oranını yakalamasına olanak sağlayacak. Ayrıca, nükleer enerjiye 14,1 milyar Euro yatırım yapılacak ve deniz rüzgar enerjisini hidrojen üretimine dönüştürebilecek tesisler için 354 milyon Euro'luk bir bütçe ayrılacak. Bu yatırımlar, ülkenin güvenliğini ve sürdürülebilirliğini artırmayı hedefliyor.
Hem Fırsatlar Hem Riskler
Hollanda’nın 2025 bütçesi, geniş çaplı reformlar ve yatırımlarla ülkenin ekonomik ve sosyal yapısını yeniden şekillendirmeyi vaat ediyor. Ancak, bu reformların toplumsal eşitsizlikleri azaltma ve gelecekteki zorluklarla başa çıkma potansiyeli, uygulama sürecindeki detaylar ve etkiler doğrultusunda daha da netleşecek. Kapsamlı değişikliklerin her bir vatandaşın yaşamını etkileyeceği bu dönemde, hükümetin bu değişiklikleri nasıl yöneteceği ve toplumsal refahı nasıl sağlayacağı, ülkenin geleceği açısından kritik bir öneme sahip olacak.
