2019’ da Sosyal Yardım Ödeneği Yasası..!
Geniş ve sosyal haklara sahip bir devlet olan Hollanda vardı bir zamanlar. Almanya’dan Hollanda’ya ziyarete gelen akrabalarımız Hollanda sosyal güvenlik sistemine imrenerek bakarlardı. Ya bügün ?
Postmodern Dijital Yaşam Ödenek başvurları, e - Devlet
1998 yılında başlayan Hollanda devlet ve kurumlarının bilgilerinin değişimi olanaklı kılan Bilgi değişim yasası (De koppelingswet ) sonra, beklemediğimiz bir hızla DigiD, e – devlet, ve diğer kurum ve devlet anahtar ve giriş kodları ile yaşam olduğundan zor ve pahalı oldu.
Bu bütün yasal uygulmaların maddi yükü tabiki fakirlerin üzerine yıkıldı...!
DigiD ‘si, kodunuz ve e mail (e–posta) adresiniz mutlaka gerekli. Ayrıca her ne kadar tercüman yada sizlere dil konusunda yardımcı olacak birilerini bulabilseniz de, Hollandaca’yı yeterli düzeyde bilmiyorsanız işiniz çok daha da zor. Bu manada, bir vakıf ya da derneğe üye olmanızı tavsiye ederiz.
Ne zaman sosyal yardım?
Geliriniz asgari ücretin altında, işsizlik ödeneğiniz (WW) bitmek üzere veya geçim zorluğu içindeyseniz ve de düzenli bir geliriniz ve mal varlığınız yok ise ödenek (Participatieuitkering ) için başvuru yapabilirsiniz.
1 Ocak 2019 tarihi itibari ile Hollanda’da; Brüt Yasal Asgari Ücret (Het bruto wettelijk minimumloon )
€ 1.615,80 avro’dur. Ödenekler ve Brüt Asgari Üçret enflasyona bağlı artışa endekslenerek, her yılın 1 Ocak ve 1 Temmuz’da yeniden düzenlenir.
Yıllık izin hakkınız nedir ?
Sosyal yardım ödeneği alanların, iş pazarındaki pozisyonu ne olursa olsun, 18 – 67 yaşına kadar, bir yılda 4 haftalık yurtdışında izin kullanma hakkına sahiptirler.
Ödenek hangi kuruma yapılır ?
Ödenek başvurusu hakkında genelde UWV Werkbedrijf’e ya da www.werk.nl site adresinden başvuru yapabilirsiniz. Bunun için evvela Hollanda’da ödenek almanız için bir ikamet adresinizin ve yasal bir ikamet izninin olması gereklidir. Ayrıca (BSN) vatandaşlık vergi ve hizmet numarasının da bulunması gerekir. Devlet kurumlarında ki işlemler için ise ‘Dijital Pasport’ dediğimiz ‘DigiD’ nizde gerekiyor.
www.digid.nl ile UWV Werkbedrijf’de kaydı olmayanlar ilk önce www.werk.nl sitesi aracılığıyla kayıt yaptırmaları gereklidir. Kayıt yapıldıktan sonra sosyal yardım ödeneği (Participatieuitkering) veya işsizlik ödeneği WW başvurusu yapabilme imkanı vardır. Başvurudan sonra gerekli olan ve istenen belgeleri ödenek alınan belediye’ye teslim etmek zorunluluğu vardır. Ödenek kararının alınması için, gerekli olan belgeleri zamanında teslim etmek ise ayrı bir zarurettir.
Uyulması gereken yasal kurallar!
Kimlik ibrazı, bilgi verme, iş arama, iş pazarına hazırlanma faliyetlerine katılma ya da alınan ödeneğin karşılığında bir kurumda hizmet, tercübe edinme projelerine katılma. Dil kurslarına katılım, meslek egitimi gibi belirli bir süre ödenek alarak iş tercübesinin saĝlanması amacıyla bu tür faliyetlere katılma zorunluluğu vardır.
İşgücünün belirlenmesi ( Beoordeling arbeidsvermogen )
Ödenek başvurusu yapmadan önce, geçmiş yıllarda işgücünüzü kısmen veya tamamen kaybetmiş olabilirisiniz. Çalışma gücünün geçmiş yıllarda ne kadar işgücünün kaybedildiğini belirlemek için www.uwv.nl adresinden sağlık raporuna başvurmanız mümkündür. Her başvuru Malülen Emeklilik ( WIA ) hakkını vermez.Wia ödeneği almak için çalışarak veya İşsizlik ödeneği ( WW) alanlar sigortalıdırlar
Gönüllü hizmetler ödenekleri etkiler mi ?
Ödenek alan kişilerin bir kurumda gönüllü hizmet vermeleri mümkündür. Verilen hizmeti ödenek alınan belediyeye bildirmeniz şarttır. Yapılan hizmet karşılığı, hizmet verilen kurumdan ve belediyeden veya vergi iadesinden ayda en fazla € 170 avro ve yılda toplam € 1700 avro ek yardımdan faydalanmanız mümkün olup, belediyelerde ve vergi dairesinde bu gönüllü ödenek gelir sayılmadığı için aldığınız gönüllü hizmet katkısı; kira, hastalık ve çocuk parası gibi yardımları da etkilemez.
Ödenek çeşitleri:
1-Participatieuitkering ( Sosyal Yardım Ödeneĝi ) Bir sosyal yardım ödeneği alan aile ve çocuklu veli için asgari mal varlığının € 12.240 avro. Yalnız yaşayanların asgari mal varlıklarının ise € 6.120 avro’ya kadar muaf tutulması imkanı vardır. Her yıl artış gösteren asgari ücrete göre endeksli olup belirli bir artış göstermektedir. Hollanda’da kendinizin içerisinde ikamet ettiğiniz bir konutunuz varsa, bu eviniz artı değeri (overwaarde woning ) € 51.600 avro’ya kadar mal varlığı olarak muaf tutulur.
2- Bijzonder Bijstand: Beklenmeyen bir kaza veya masrafların meydana gelmesinden kaynaklanan giderler için, belediyelerin özel yardımları bulunmaktadır. Bunlar; diş, gözlük, kimlik kartı ve diğer sağlık giderleri olabilir. Örneğin vefat edenlerin kimsesi olmadığı takdirde, cenaze ve defin giderlerini ikamet edilen belediye özel yardım kasasından karşılaması olanaklıdır.
3-Individuele Inkomenstoeslag (1-1-2015’e kadar Langdurigheidstoeslag) ;
3 yıldan daha fazla bir asgari gelirle yaşayan vede bunu belgeleyen 18 ile 67 yaş arası dar gelirlilere belediyenin yılda bir seferlik ödediği yardım şeklidir.
4-Minimabeleid : Belediyelerin kendi imkanları ile, topluma katılımı teşvik eden dar gelirlerin gazete, kütüphane, yüzme abonnesi ve dernek ve vakıf üyeleliklerini teşvik eden özel bir sosyal yardım fonudur.
5-IAOW (Wet Inkomensvoorziening ouderen en gehandicapten ) 50 yaşından sonra işsiz kalan, 1 Ocak 1965 tarihinden önce doğan. kısmen işgöremez olan ya da WW ödeneğini aldıktan sonra da bu uygulamadan faydalanılabilinmektedir. Ayrıca toplam mal varlıĝı ve biriken banka hesabındaki mebla ödenek alma hakkıda belirli bir etkisi olmamaktadır. Var olan para, mal ve mülk değerlendirilmeye alınmamaktadır.
6- (De Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ). Yaşlı ve kısmen malül olan ve Esnaf gelir yasası. Belediyelerin 55 yaşında işgöremez veya işini sona erdiren işveren ve esnaf için kullandığı uygulamasıdır. Toplam muaf tutulan mal, para ve mülk varlıĝı €134.521 avro tutarındadır.
6- Aanvullende inkomensvoorzinig ouderen/ AIO Yaşlılalara ek sosyal yardım yasası ödenek alma şartları: 65 /67 yaşını dolduran ve toplam 50 yıllık sigortalı süresi olmayanların Sociale Verzekeringsbank’tan aldıkları ek yardım ödeneğidir. Şartları; Sosyal Yardım Ödeneği ( Participatiewet) ile aynı olup, bir yılda toplan 13 ay izin hakkı bulunmaktadır.
Yolsuzluklarla mücadele
(Wet Aanscherping handhaving van sanctiebeleid SWW –Wetgeving) 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe giren ‘Ödenek Yolsuzlukları’ ile ‘Ağırlaştırılmış Mücadele Yasası’ . Bu yasaya uymayanlar için cezai yaptırımlar ağırlaştırılmıştır.
Borçların affı (Schuldsanering)
Borçlarınız elde olmayan nedenlerden dolayı ödenemeyecek duruma gelmiş ve haciz kapıyı çalmışsa bu durumda ödenek aldığınız belediyeden ve şehir bankasından (stadsbank) yardım isteyebilirsiniz. Uygun görüldıüğü takdirde ‘Bireylerin Borçlarının Tasviyesi Kanunu’dan (De Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen) faydalanılması mümkündür.
Hukuksal danışmanlık bürosu (Rechtshulp ) Hollanda’nın bir çok şehrinde ‘Het Juridisch Loket’ denilen ücretsiz hukuksal yardım büroları bulunmakatadır. Bu bürolardan da hukuksal yardım alabilirsiniz. www.juridischloket.nl. Daha geniş bilgiyi belediyelerden, UWV ve SvB ‘ın www.gemeenten.nl, www.uwv.nl, www.werk.nl ve www.svb.nl gibi web adreslerinden almanız da mümkündür.
Soru ve düşüncelerinizi sucu12@zonnet.nl e–posta adresime bekler, saygılarımı sunarım.
Nejat Sucu
Sosyal Hizmetler Uzmanı
